Fot. materiały prasowe/Ipla
Ziemniak pochodzi z Ameryki Południowej, a do Europy został przywieziony w XVI wieku. Dziś cenimy je znacznie mniej, zostały obsadzone w roli dodatku do obiadu czy zupy. Tymczasem ich potencjał jest znacznie ciekawszy.
Czy wiesz, że w Polsce zarejestrowane są 122 odmiany ziemniaka? Na bazarach i w sklepach trudno tę różnorodność zauważyć. Dominują Irga, Irys, Lord czy Bryza. Na Grację, Owację, Hubala, Ignacego albo chociaż Legendę można trafić dzięki poczcie pantoflowej.
Autorami czasami zaskakujących nazw też są hodowcy, którzy każdą nową odmianę ziemniaka muszą oddać do oceny specjalnej komisji. Od jej opinii zależy, czy kartofle trafią na rynek. Na pewno posmakowały im Augusta, Etola, Finezja, Cekin, Ibis czy zwyczajny w tym towarzystwie Bartek, bo je można kupić.
Obalamy mity! Mit: ziemniak jest kaloryczny
Jak jest naprawdę? 100 jego gramów to zaledwie 86 kalorii, a ciężkości dodają mu sosy, śmietana i masło. Ziemniak saute ma sporo witaminy C, potasu i fosforu.
Czy wiesz, że ziemniaki mają swoje typy?
Typ kulinarny A - sałatkowy
Ziemniaki należące do tego typu nie rozgotowują się. Ich miąższ po ugotowaniu pozostaje zwięzły i można go łatwo kroić. Ziemniaki typu A można wykorzystać do przygotowania zup, sałatek i zapiekanek, a także do smażenia. Agata, Almera, Altesse, Annabelle, Cecile, Dali, Denar, Impala, Impresja, Krasa, Lord, Mozart, Musica, Nicola, Oberon, Orchestra, Otolia, Riviera, Vineta, Vivaldi, Viviana, Zenia.
Typ kulinarny B - ogólnoużytkowy
Jest to najbardziej uniwersalny i najczęściej spotykany w sprzedaży typ kulinarny ziemniaków. Miąższ odmian zakwalifikowanych do tego typu, po ugotowaniu pozostaje dość zwięzły, ale pod naciskiem widelca łatwo się rozgniata. Ziemniaki typu B często podaje się do obiadu, ale również wykorzystuje się na purée, kopytka, babki ziemniaczane oraz do zup i smażenia. Agria, Arielle, Aruba, Asterix, Augusta, Bellarosa, Bellini, Belmonda, Berber, Bila, Bogatka, Bohun, Bondeville, Carrera, Cyprian, Ditta, Folva, Fresco, Gala, Gwiazda, Ignacy, Ingrid, Irga, Irys, Jelly, Latona, Lavinia, Lilly, Michalina, Oman, Raja, Red Lady, Ramos, Roko, Rosalind, Roxana, Sagitta, Sante, Satina, Stasia, Syrena, Victoria, Zagłoba.
Typ kulinarny C - lekko mączysty
Ziemniaki typu C rozsypują się po ugotowaniu, a ich miąższ jest lekko suchy. Doskonale nadają się m.in. na placki, frytki, purée i do pieczenia. Agnes, Ametyst, Amora, Bryza, Cekin, Courage, Courlan, Etiuda, Etola, Eurostar, Ewelina, Fianna, Finezja, Gawin, Gracja, Gustaw, Honorata, Innovator, Jurata, Jurek, Justa, Jutrzenka, Lady Claire, Lady Florina, Lasakra, Legenda, Magnolia, Malaga, Marlen, Mazur, Melody, Miłek, Mondial, Owacja, Tajfun, Tetyda, Veronie, VR 808.
Jak gotować ziemniaki?
Ziemniaki najzdrowiej gotować w mundurkach, nie tracą wtedy swoich minerałów, bo najwięcej ich mają zaraz pod skórką. Te obrane i wrzucane do wody nie powinny w niej spędzić zbyt dużo czasu, najlepiej gotować je pod przykryciem, 20 minut od chwili, gdy woda zacznie wrzeć.
Przepis na pizzę na spodzie z ziemniaków
Składniki:
- 500 g ugotowanych ziemniaków
- 1/3 szklanki mąki pszennej
- 2 jajka a w wersji wegańskiej 2 łyżki siemienia lnianego w proszku
- 2 łyżki oliwy
- 5 pieczarek
- 2 cebule szalotki
- 2 ząbki czosnku
- 5 łyżek sosu pomidorowego
- świeża bazylia
- łyżeczka papryki słodkiej
- łyżeczka gałki muszkatołowej
- sól/pieprz
- rukola/szpinak
- 100 g mozzarelli lub sera z ziemniaków
Sposób przygotowania:
Ziemniaki rozgnieć, dodaj jajko, mąkę, łyżkę oliwy, paprykę i gałkę muszkatołową. Formę do pieczenia wysmaruj oliwą/olejem. Wyłóż masę ziemniaczaną, dociśnij mocno. Wstaw do piekarnika nagrzanego do 180 stopni i zapiekaj przez 15 minut.
W tym czasie umyj pieczarki i cebulę. Pokrój je w plastry. Czosnek i bazylię drobno posiekaj. Wymieszaj je z sosem pomidorowym solą i pieprzem. Na podpieczony spód wyłóż sos, potem pieczarki i cebulę. Na warzywa zetrzyj ser. Wstaw pizzę ponownie do piekarnika i piecz przez 10 minut. Po wyjęciu posyp rukolą lub szpinakiem.
Przepis na wegański ser z ziemniaka
Składniki:
- 3 nieduże ugotowane ziemniaki
- 1 ugotowana marchewka
- 3 łyżki oliwy
- 1/2 szklanki płatków drożdżowych
- 2-3 łyżki wody
- szczypta papryczki chili
- szczypta kuminu
- Sól/pieprz
Sposób przygotowania:
Ziemniaki i marchewkę przełóż do blendera, dodaj płatki drożdżowe, oliwę i przyprawy. Miksuj przez 30 sekund, dodaj wodę i ponownie zmiksuj. Gdy ser jest zbyt suchy, niezbyt lejący - dolej więcej wody.
Ser przechowuj w lodówce. Możesz go również zamrozić, a po wyjęciu z zamrażarki zetrzeć na tarce o grubych oczkach i posypać nim wierzch pizzy czy zapiekanki.
Przepis na czekoladowe trufle z ziemniaka
Składniki:- 4 ugotowane ziemniaki
- pół szklanki daktyli bez pestek
- pół szklanki kakao
- 3 łyżki wiórków kokosowych
- 3 łyżki cukru pudru
- 2 łyżki oleju lub oliwy
- pół łyżeczki cynamonu
- Dodatkowo do obtoczenia: kakao, suszone maliny czy wiórki kokosowe.
Sposób przygotowania:
Ziemniaki rozgnieć tak, by powstało puree. Daktyle zalej wrzątkiem i zostaw na 15 minut. Po tym czasie odcedź je, przełóż je do blendera i rozdrobnij. Dodaj ziemniaki oraz pozostałe składniki. Zmiksuj wszystko. Powstałą masę przełóż do miski, przykryj i schowaj na godzinę w lodówce. Gdy lekko stwardnieje uformuj z niej małe kulki. Każdą obtocz w kakao, pudrze z suszonych malin czy wiórkach kokosowych.
TIP zero waste, czyli nie marnujemy - gotujemy!
7 nieoczywistych sposobów wykorzystania ziemniaka:
- woda po gotowaniu ziemniaków do podlewania kwiatów
- surowy ziemniak usuwa plamy po owocach jagodowych, kurkumie
- nadaje błysk szybom, likwiduje tłuste plamy np. na okularach
- świetnie poleruje sztućce
- likwiduje smak przesolonej zupy
- łagodzi obrzęki i opuchliznę
- chipsy z obierek ziemniaków - intrygująca przekąska
Jak przechowywać ziemniaki?
Ziemniaki nie lubią chłodu lodówki. Niskie temperatury powodują, że skrobia ziemniaczana przekształca się w cukier, więc bulwa robi się słodko-mączna. Najlepiej przechowywać je w chłodnym (poniżej 15 stopni), suchym i ciemnym miejscu. Dobrze im w papierowych torbach, takie przechowywanie ograniczy parowanie i uchroni ziemniaki przed kurczeniem oraz nie dopuścić do zzielenienia spowodowanego wystawieniem na działanie światła słonecznego. Ziemniaki nie lubią plastikowych siatek, w nich tworzy się wilgoć i warzywa pleśnieją. Należy kupować ziemniaki w niewielkich ilościach. Dziś coraz więcej mieszkań nie ma piwnic. Dlatego zamiast przechowywać je w lodówce, najlepiej przechowywać je w papierowej torbie w chłodnym, ale nie zimnym, ciemnym miejscu.
Weź udział w konkursie i wygraj 1000 zł!
