Fot. materiały prasowe/Ipla
Warto wybrać się więc na spacer po zdrowie. Zapraszamy na wycieczkę w rytmie #zerowaste, bo wszystkie zioła, które dziś pojawiają się w przepisach można mieć za darmo. Wystarczy je zerwać.
Na początek swojska pokrzywa
Starożytni Rzymianie sadzili ją wzdłuż drogi do Anglii, żeby rozgrzać się nią w tym zimnym i deszczowym kraju. Mieli okładać się całymi łodygami pokrzywy, by usprawnić krążenie i Liczyli też na jej moc wspierania odporności i zapobiegania przeziębieniom. Dziś pokrzywa to jedno z najbardziej niedocenianych ziół. Działa na cały organizm odżywczo, witaminizująco, mineralizująco, wzmacniająco, stymulująco, regulująco, regenerująco i oczyszczająco.
Zawiera dużo witamin: B1, C, E, K, manganu, fosforu, wapnia i krzemu. W składzie ma również wszystkie niezbędne aminokwasy.
- wzmacnia włosy i paznokcie
- zapobiega wypadaniu włosów
- odżywia i oczyszcza skórę
- poprawia metabolizm skóry
- działa antybakteryjnie
- poprawia mikrokrążenie skóry
- działa przeciwzapalnie
- redukuje obrzęki
Jak zbierać pokrzywę?
Najbezpieczniej w rękawiczkach - minimalizujemy wtedy ryzyko poparzenia. Najlepsze są młode listki, zrywane z samej góry. Pokrzywę dobrze zbierać do bawełnianego większego woreczka lub koszyka. W foliowym będzie jej zbyt duszno i wilgotno.
Jak myć pokrzywę?
Przy płukaniu jej gałązki trzymać od góry, żeby nie kłuła. Najlepsza jest szczególnie ta pierwsza młoda pokrzywa. Zrywana później będzie łykowata.
Jak przechowywać pokrzywę?
Dobrze umytą pokrzywę trzeba osuszyć. Można ją przełożyć do pudełka wyłożonego ściereczką - listki nie mogą ciasno przylegać. Po zamknięciu pudełka władamy je do lodówki. Pokrzywa wytrzyma w niej do tygodnia. Można ją również mrozić i suszyć.
Czy wiesz, że?
Liście świeżej pokrzywy przelane wrzątkiem będą składnikiem wakacyjnej lemoniady. Gdy dodamy do niej soku jabłkowego, zwiększymy wchłanialność żelaza.
Przepis na omlet z pokrzywą
Składniki:
- 3-4 garście liści pokrzywy
- 2 jajka
- 2 łyżki mąki
- sól, pieprz
- łyżka masła
Sposób przygotowania:
Liście pokrzywy sparz wrzątkiem - przestaną parzyć. Potem osusz je i drobno posiekaj. Jajka ubij na puszystą masę, dodaj mąkę sól, pieprz i pokrzywę. Na patelni rozgrzej masło, wlej ubitą masę i smaż omlet przez 2 minuty po każdej ze stron - tak, by jajka się ścięły.
Inne zastosowanie pokrzywy:
- do sałatek
- do koktajli
- do twarożków
- do płukanek do włosów
- do toników
Czosnek niedźwiedzi
Czosnek to leśny mocarz, którego poznać można po charakterystycznym zapachu. Najważniejszym składnikiem jest aktywna siarka, pobudzająca enzymy odpowiedzialne za odtruwanie organizmu z metali ciężkich, chemikaliów, pestycydów i związków toksycznych. Czosnek pospolity ma 1,7 g siarki w 100 g masy, niedźwiedzi aż 7,8 g. W niedźwiedzim znajduje się dużo przeciwutleniaczy niwelujących w organizmie wolne rodniki powodujące m.in. nowotwory. Działa korzystnie na układ krwionośny, ma mnóstwo łatwo przyswajalnego żelaza:
- pobudza trawienie
- dobrze wpływa na funkcjonowanie flory bakteryjnej jelit
- działa antybakteryjnie
- obniża ciśnienie krwi
- zapobiega miażdżycy
- ma działanie przeciwpasożytnicze
Jak wygląda?
Przypomina konwalię, ma drobne i białe kwiatki. Nie ma ząbków, jak czosnek pospolity. Posiada długie ok. 30-centymetrowe lancetowate jadalne liście, w których zawarte są wszystkie jego właściwości lecznicze. Kwiaty nie są jadalne, bo zawierają substancje szkodliwe dla człowieka. Czosnek niedźwiedzi najczęściej rośnie w lasach liściastych. W Polsce nie wszędzie można go zrywać, gdyż jest pod ochroną. Warto sprawdzić na stronie swojego nadleśnictwa, czy nie ma zakazu jego zbioru.
Jak zbierać?
Czosnek najlepiej zbierać w dni słoneczne, kiedy rośliny są suche. Warto wybierać rośliny bez widocznych plam, zniekształceń i przebarwień. Liście można suszyć w miejscach zacienionych i przewiewnych w temperaturze do 40ºC. Dobrze jest przechowywać go w zamkniętym szczelnie słoiku z dala od światła.
Jak przechowywać?
Czosnek można mrozić, ale zapas posiekanych liści dobrze też włożyć do słoika, posypać solą, zalać olejem i trzymać w lodówce. Przyda się do zup, sosów, koktajli czy past.
Przepis na domowy makaron z czosnkiem niedźwiedzim
Makaron:
- 250 g mąki pszennej
- 150 ml wrzącej wody
- łyżeczka suszonego czosnku niedźwiedziego
- szczypta soli
Sos:
- kilka liści czosnku niedźwiedziego
- 3 łyżki oliwy
- łyżeczka płatków drożdżowych
- łyżka soku z cytryny
- szczypta soli
Sposób przygotowania:
Mąkę przesiej do miski, dodaj sól i wlej ostrożnie gorącą wodę. Wymieszaj, dodaj suszony czosnek, a potem wyrób ciasto. Gdy zrobi się gładkie, zostaw je na 15 minut, by odpoczęło. Potem rozwałkuj i pokrój w cienkie paski. W garnku zagotuj wodę, wrzuć porcję makaronu i gotuj 2 minuty.
Liście czosnku niedźwiedziego umyj i posiekaj. Wymieszaj je z oliwą, solą, sokiem z cytryny i 2 łyżkami wody po gotowaniu makaronu. Dodaj płatki drożdżowe. Sos wymieszaj z gorącym makaronem.
Inne zastosowanie czosnku niedźwiedziego:
- do pesto
- do jajecznicy
- do zup
- do masła
Bluszczyk kurdybanek
Bluszczyka doceniał Jan III Sobieski. Zabrał go ze sobą na wyprawę pod Wiedeń, bo wierzył, że ta niepozorna roślina zagwarantuje żołnierzom zdrowie i będzie łagodziła rany. To chwast cudotwórca, nazywany bombą leczniczą. Ma niewielkie niebieskofioletowe kwiaty, zielone liście i należy do tej samej rodziny co tymianek, majeranek i macierzanka. Kurdybanek można znaleźć w ogrodach, na łąkach i w lasach.
Jest bogaty w składniki odżywcze i sole mineralne. Zawiera garbniki, które działają przeciwzapalnie, przeciwbiegunkowo, przeciwgorączkowo i ściągająco. Można go traktować jako opatrunek na rany i oparzenia. Regeneruje naskórek i hamuje krwawienie.
Kurdybanek:
- na chrypkę, kaszel
- łagodzi bóle żołądka
- poprawia trawienie i usprawnia przemianę materii
- działa przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie i ściągająco
- ma działanie przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze
- łagodząco wpływa na układ nerwowy, uspokaja
- Jak jeszcze wykorzystać bluszczyk kurdybanek?
- do naparów i odwarów
- do robienia octów
- do past kanapkowych
- do potraw z ziemniaków
- do doprawiania zup i sosów
Mniszek lekarski
Zwany także wilczym zębem, dmuchawcem, mleczem, pępawą.
Francuzki jedzą sałatkę z liści mniszka, bo wierzą, że ma dobroczynny wpływ na ich promienną cerę. Korzeń mniszka zawiera duże ilości garbników oraz inulinę, fitosterole i fenolokwasy. Liście i kwiaty bogate są we flawonoidy, fenolokwasy i karotenoidy, także sole mineralne. Zawiera witaminy: A, C i D, które odpowiedzialne są za odporność i wzmocnienie kości, witaminy z grupy B, które regenerująco wpływają na pracę wątroby i układ nerwowy, minerały potas, magnez, żelazo czy krzem. Można go jeść na surowo, po ugotowaniu czy usmażeniu.
Czy wiesz, że?
W liściach mniszka lekarskiego jest więcej witaminy A niż w marchewce.
Mniszek lekarski:
- działa przeciwcukrzycowo
- ma właściwości moczopędne
- dobrze wpływa na układ oddechowy
- pomaga w dolegliwościach skórnych
- łagodzi bóle żołądka
- wspiera odporność
- reguluje pracę nerek i wątroby
- pomaga w niestrawności
Jak zbierać mniszek lekarski?
Najlepsze są młode, delikatne liście. Te starsze wydzielają białe mleczko - nieszkodliwe, ale gorzkie. Można je sparzyć we wrzątku, a potem zahartować - goryczka zniknie. Nie należy wyrywać mniszka z korzeniami, tylko ścinać nożykiem, by liście mogły odrosnąć. Kwiaty i liście trzeba dobrze opłukać z piasku. Po osuszeniu można je wykorzystywać w kuchni.
Jak przechowywać?
Ważne, by mniszek umyć dopiero tuż przed użyciem. Wcześniej powinien być owinięty w gazetę czy ściereczkę i przechowywany w lodówce.
Jak jeszcze wykorzystać mniszek lekarski:
- do zrobienia soku
- do naparu naparów
- jako okład lub kompres
- do kąpieli
- do syropu na kaszel
- nawóz do kwiatów
- produkcji wina
- liście można faszerować
Przepis na crostini z mniszkiem i kurdybankiem
Składniki:
- garść liści bluszczyku kurdybanka
- garść liści mniszka lekarskiego
- cebula szalotka
- 3 łyżki oliwy
- łyżeczka musztardy
- łyżeczka czerwonego octu winnego
- 2 łyżeczki majonezu
- sól, pieprz
- 10 g parmezanu lub innego twardego sera
- kilka truskawek
- 2-3 kromki czerstwego pieczywa
Spsób przygotowania:
Liście i kwiaty umyj, osusz. Potnij je na mniejsze kawałki. Truskawki pokrój w ćwiartki i przełóż do miski. W słoiku przygotuj sos. Szalotkę posiekaj, dodaj ocet, musztardę, oliwę, sól, pieprz i wymieszaj. Wlej majonez i blenderem zmiksuj całość.
Sosem polej sałatkę. Wymieszaj.
Kromki pieczywa skrop wodą i wstaw na 5 minut do nagrzanego do 200 stopni piekarnika. Na zarumienione wyłóż sałatkę. Posyp płatkami parmezanu.
