Spis treści:
Czy słyszałeś kiedyś o kawie z żołędzi? Jej historia sięga jeszcze czasów powstańczych, a prozdrowotne właściwości pozytywnie wpływają na organizm. Dowiedz się, jak zrobić żołędziówkę samodzielnie w domu i jakie wartości odżywcze posiada.
Sprawdź także: Wieczny gulasz. Fenomenalne danie na kryzysowe czasy
Historia powstańczej żołędziówki
Kawa z żołędzi, lekko orzechowa i gorzkawa, znana jest w Polsce już od dawnych czasów. W XVIII wieku pojawiały się zapisy o żołędziach palonych na kawę. Jej wielkim miłośnikiem był też kompozytor Fryderyk Chopin, który w ciągu dnia pijał nawet kilka jej filiżanek.
Napój odzyskał szczególną popularność w czasach II wojny światowej, gdy zwykła kawa była trudno dostępna lub po prostu zbyt droga (na czarnym rynku). Podczas powstania żołędziówkę gotowało się zarówno w kuchniach polowych, jak i w domach warszawiaków.
W książce pt. „Okupacja od kuchni", autorka Aleksandra Zaprutko-Janicka opowiada, że gdy wśród Polaków, na terenach wcielonych do III Rzeszy, panował głód, zaradne gospodynie zaczęły wykorzystywać żołędzie do przyrządzania smacznych potraw. Z odpowiednio przygotowanych robiło się mąkę (a z niej chleb czy podpłomyki), kawę albo używało zamiennie z ziemniakami.
Kawa z żołędzi - właściwości
Kawa partyzantów, jak mówi się też na żołędziówkę, wykazuje prozdrowotne działanie. Jakie są właściwości kawy z żołędzi? W lekko korzennym napoju o orzechowym gorzkim posmaku nie ma kofeiny ani glutenu, za to szereg witamin i minerałów. Dodaje energii, pobudza i syci, ponieważ zawiera węglowodany. Mimo to wciąż uznaje się ją za zdrowszy zamiennik tradycyjnej kawy. Mogą ją pić kobiety w ciąży, karmiące, chorzy na celiakię, chorzy na nadciśnienie i wrzody żołądka, a nawet dzieci.
Jest wartościowym źródłem magnezu, więc korzystnie działa na układ nerwowy i łagodzi stres. Nie zawiera sodu, natomiast dostarcza organizmowi takie minerały, jak np. potas, fosfor, wapń, żelazo czy miedź. Nie podrażnia żołądka, a dodatkowo reguluje pracę układu pokarmowego.
Jak zrobić żołędziówkę?
Choć w sklepach znajdziesz gotową kawę z żołędzi z domieszką przypraw korzennych, możesz ją też przygotować samodzielnie w domu. Pamiętaj jednak, że nie wolno jeść surowych żołędzi (zawierają szkodliwe garbniki), dlatego owoce dębu przed spożyciem koniecznie musisz poddać obróbce termicznej.
Oryginalny przepis na powstańczą żołędziówkę rozpoczynał się od zbierania żołędzi w lesie. Następnie obierało się je z łupin i pokrojone moczyło w czystej, zimnej wodzie przed trzy dni. Woda, w wyniku wypłukiwania taniny (garbnika), zmieniała kolor i stawała się mętna. Żołędzie płukano tak długo, aż płyn nie stał się przejrzysty. Następnie gospodynie wysypywały żołędzie na blachę i suszyły kilka dni bezpośrednio przy piecu, aż owoce dębu nie stały się twarde. Dopiero wtedy mieliły je na grubą mąkę, którą następnie prażyły na brązowo-czarny kolor. Proszek zaparzano jak zwykłą kawę.
Obecnie przepisów na kawę z żołędzi jest już naprawdę wiele. Poniżej znajdziesz dwie receptury. Pierwsza jest bardzo prosta i stawia na krótszy czas przygotowania napoju, a druga - pozwoli na redukcję gorzkawego posmaku żołędzi. Wybierz swój ulubiony i przetestuj tańszą i zdrowszą kawę partyzantów.
Przepis na kawę z żołędzi
Żołędzie obierz z kapeluszy i wypraż w piekarniku na ciemnobrązowy kolor (kilkukrotnie powtórz proces palenia). Przełóż owoce dębu do moździerza, rozgnieć i rozetrzyj, aż do uzyskania ciemnego, drobnego proszku. Dwie łyżeczki przesyp do filiżanki i zalej wrzątkiem. Odstaw na kilka minut, aby żołędziówka dobrze się zaparzyła. Kawa przypomina w smaku tę zbożową.
Kawa z żołędzi z mlekiem
Żołędzie rozłup, obierz z łupin i dokładnie umyj. Wrzuć do garnka i zalej mlekiem tak, aby były w nim całkowicie zanurzone. Ustaw garnek na palniku i zagotuj całość. Następnie zmniejsz ogień i gotuj jeszcze przez ok. 15 minut. Żołędzie powinny wchłonąć większość mleka (resztę płynu odlej).
Poszatkuj żołędzie i ułóż je na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia, a następnie susz w piekarniku. Po całkowitym wysuszeniu zmiel na proszek. Dwie łyżeczki proszku wsyp do filiżanki i zalej wrzątkiem. Odczekaj ok. 10 minut i ewentualnie dodaj przyprawy (np. kardamon, miód, imbir, wanilia lub cynamon).
Zobacz także:
Warto dodać do kawy. Rozprawią się z oponką i boczkami »
Gotuj jajka w ten sposób. Obierzesz skorupkę bez problemu »
Chlebek bananowy na mące orkiszowej. Przepis Ewy Wachowicz »
Za kilka lat depresja będzie najczęściej rozpoznawaną chorobą na świecie »
