Fot. 123RF/Picsel
Dodajemy go do kanapek, frytek, pizzy czy potraw mięsnych. Ten zimny sos pomidorowy może być łagodny lub ostry, klasyczny - ciemnoczerwony lub zielony, zawsze jednak poprawia smak potraw.
Zazwyczaj kupujemy gotowy keczup w sklepie, ale niektórzy przyrządzają go sami w domu, używając do tego przecieru pomidorowego, octu, cukru i przypraw, a czasem również czosnku, cebuli oraz ulubionych ziół.
Keczup wymyślili Chińczycy - zaprawę o nazwie ket'siap stosowali do przyrządzania potraw rybnych. Chiński ket'siap bardziej przypominał sos sojowy lub sos worcestershire i taki trafił do Europy w XVII wieku, przywieziony przez angielskich marynarzy.
Początkowo używano go w wersji chińskiej, później zaczęto modyfikować, dodając różne składniki: ogórki, pieczarki, orzechy, a nawet ostrygi. W XVIII wieku dodano wreszcie przecier pomidorowy, co okazało się najlepszym pomysłem. Ówczesny keczup był bardzo rzadki, zupełnie niepodobny do znanego nam sosu, ale - jak potwierdza ówczesna popularność - bardzo smaczny.
W XIX wieku keczup dotarł do Stanów Zjednoczonych, gdzie Henry John Heinz dostosował go do amerykańskich gustów i w 1876 roku zaczął sprzedawać jako tomato ketchup. Reklamowany jako "błogosławieństwo i ulga dla matek i innych kobiet zajmujących się domem", zrobił błyskawiczną karierę.
Sos Heinza jest dziś najbardziej znaną marką keczupu na świecie, a firma co jakiś czas wprowadza na rynek nowe produkty. I tak np. w roku 2000 pojawiły się keczupy kolorowe, dla dzieci znudzonych tradycyjnym jedzeniem - można było kupić sos pomidorowy w kolorze zielonym, fioletowym, różowym, niebieskim, pomarańczowym, a nawet morskim.
Ket'siap czy catsup?
Pochodzenie słowa keczup jest niejasne. Niektórzy twierdzą, że nazwa pochodzi właśnie od chińskiego słowa ket'siap, ale istnieją też inne teorie.
Niektórzy wiążą je z malajskim słowem kicap oznaczającym sos rybny, dla innych łączy się z francuskim określeniem escaveche, czyli jedzenie w sosie, hiszpańskim escabeche - sos do marynowania, lub arabskim iskebey - sos z octem. I może ze względu na różne źródła pochodzenia nazwy sosu do dziś używa się trzech wersji: catchup, ketchup i catsup.
Keczup jest niezwykle popularny na całym świecie, a w Stanach Zjednoczonych był nawet przedmiotem skandalu w latach osiemdziesiątych XX wieku.
Otóż jeden z urzędników odpowiedzialnych za budżet USA wpadł na pomysł wprowadzenia oszczędności w socjalnym systemie dożywiania dzieci w szkołach, proponując zaklasyfikowanie taniego keczupu, złożonego z mąki ziemniaczanej i wody zabarwionej na czerwono, do... warzyw!
Przepisy socjalne Stanów Zjednoczonych przewidują, że dzieci w ramach posiłków w szkołach muszą przyjmować określoną ilość witamin i soli mineralnych pod postacią warzyw - podawanie keczupu jako źródła witamin było tańsze niż serwowanie świeżych warzyw. Decyzja urzędnika wywołała falę protestów wśród mieszkańców USA, a w efekcie skandal polityczny i społeczny do dziś znany pod nazwą "ketchupgate".
Ketchup niejedną ma postać
Obecnie produkuje się różne rodzaje keczupu - od łagodnych po pikantne; keczup curry bądź tabasco, keczup bez dodatku soli, keczupy dosładzane sokiem z agawy, z dodatkiem żurawiny, a nawet keczupy organiczne, produkowane z pomidorów hodowanych bez użycia nawozów sztucznych.
Ciekawym wynalazkiem jest keczup filipiński, który robi się z... bananów. Zmiksowane owoce łączy się z cukrem, octem i przyprawami, wzbogacając mieszankę czerwonym barwnikiem, aby była podobna do klasycznego, pomidorowego keczupu. Keczup ten jest słodszy od zwykłego, ale na Filipinach cieszy się znaczną popularnością, ponieważ jest znacznie tańszy od sosu pomidorowego.
Wśród wielu rodzajów i marek keczupu każdy może wybrać coś dla siebie. Możemy jeść go z czystym sumieniem, ponieważ - jak udowodnili fińscy naukowcy - regularne spożywanie keczupu powoduje obniżenie cholesterolu, poprawia kondycję serca i pozwala uniknąć wylewów. Oczywiście mowa o keczupach ekologicznych, bez sztucznych dodatków. Na zdrowie!
Jak zrobić domowy keczup. Kliknij!
Poznaj historię zupy pomidorowej. Kliknij!
