Spis treści:
Dieta wątrobowa służy profilaktyce i leczeniu chorób wątroby, wspierając pracę narządu, korygując niedobory żywieniowe oraz eliminując czynniki obciążające. Nie istnieje jedna jednolita dieta wątrobowa, a zalecenia są dostosowywane do konkretnego rodzaju schorzenia i stopnia uszkodzenia wątroby. Podstawą diety są kluczowe zasady, które mogą poprawić funkcjonowanie wątroby, zarówno w przypadku jej choroby, jak i profilaktycznie.
Sprawdź także: Tarta z resztek. 5 pomysłów na szybki obiad lub gorącą kolację
Czym jest dieta wątrobowa?
Termin „dieta wątrobowa” odnosi się do zestawu zmian w sposobie żywienia, wprowadzanych w przypadku chorób wątroby. Na przykład w przypadku stłuszczenia organu dieta ta charakteryzuje się normalnym poziomem białka, często obniżoną zawartością tłuszczu, przy standardowej ilości błonnika. Gdy występuje zapalenie wątroby, w sposobie żywienia również należy utrzymywać normalną ilość białka, ale stosować mniej tłuszczu. Redukuje się także ilość błonnika, aby uniknąć wzdęć i biegunek.
W przypadku schorzeń towarzyszących encefalopatii wątrobowej, czyli wytwarzania toksyn związanych z wcześniejszym uszkodzeniem narządu, zalecana jest zupełnie inna dieta - niskobiałkowa z ograniczoną ilością błonnika i obniżoną zawartością tłuszczu. Warto pamiętać, że nie istnieje jedna uniwersalna dieta wątrobowa, jednak wszystkie te różnice w żywieniu łączy wspólny element - wykluczenie ciężkostrawnych potraw, co oznacza dietę łatwostrawną z ograniczeniem tłuszczu.
Co jeść przy chorej wątrobie?
W przypadku chorej wątroby kluczowe jest dostosowanie diety do potrzeb organizmu, kładąc nacisk na łatwostrawne i chude potrawy. Zaleca się spożywanie mięsa drobiowego, króliczego, chudej wołowiny oraz ryb morskich, które są bogate w cenne kwasy tłuszczowe. Warto również sięgać po chudy nabiał o naturalnym smaku, unikając słodzonych wersji owocowych. Jajka i chuda wędlina mogą być także wprowadzone do diety.
W przypadku tłuszczów zaleca się korzystanie z olejów roślinnych, orzechów, oraz nasion, dodawanych na zimno do potraw. Dla osób z encefalopatią wątrobową istnieje potrzeba znacznego ograniczenia spożycia białka i tłuszczów, co oznacza wyłączenie z diety wymienionych wcześniej produktów.
W zależności od rodzaju choroby, ilość i rodzaj zalecanych węglowodanów mogą się różnić. Co jeść przy chorej wątrobie otłuszczonej? Zaleca się spożywanie produktów pełnoziarnistych, takich jak grube kasze, pieczywo razowe, czy ciemne makarony. Warzywa i owoce o niskim indeksie glikemicznym są ważnym elementem diety. Natomiast przy zapaleniu wątroby, preferuje się drobniejsze kasze, jasne pieczywo pszenne, biały makaron, a warzywa i owoce spożywać w formie gotowanej i rozdrobnionej, często w postaci przecierów czy purée. Przemyślane dostosowanie diety do konkretnego schorzenia wspiera proces leczenia i utrzymania zdrowia wątroby.
Obiady dla osób na diecie wątrobowej
Jak widać nawet w przypadku chorej wątroby, wachlarz możliwych do spożycia produktów jest spory. Sprawdź kilka ciekawych przepisów. Te obiady dla osób na diecie wątrobowej są nie tylko zdrowe, ale też pyszne. Pamiętaj, że każdy przypadek dolegliwości jest inny, więc przed skorzystaniem z jadłospisu, skonsultuj go jeszcze z lekarzem.
1) Dorsz pieczony w ziołach z ryżem
Dorsz pieczony w ziołach z ryżem | Fot.123RF/Picsel
Składniki
- 4 filety dorsza,
- 2 łyżki oliwy z oliwek,
- 2 ząbki drobno posiekanego czosnku,
- łyżeczka suszonego majeranku,
- łyżeczka suszonego tymianku,
- sól i świeżo mielony pieprz do smaku,
- 2 szklanki ryżu,
- 4 szklanki bulionu warzywnego,
- szczypiorek (do dekoracji).
Wykonanie:
- Rozgrzej piekarnik do 200°C.
- Przygotuj marynatę z czosnku, oliwy, majeranku, tymianku, pieprzu i soli.
- Wymocz filety z dorsza w marynacie, pozostawiając na około 15-20 minut.
- Ułóż filety na blasze wyłożonej papierem do pieczenia. Polej resztą marynaty.
- Piecz dorsza w rozgrzanym piekarniku przez około 15-20 minut, aż mięso stanie się miękkie i lekko złociste.
- W międzyczasie ugotuj ryż w bulionie warzywnym zgodnie z instrukcjami na opakowaniu.
- Podawaj filety dorsza na ugotowanym ryżu, posypane drobno posiekanym szczypiorkiem.
2) Klopsiki z indyka w sosie pomidorowym
Klopsiki z indyka w sosie pomidorowym | Fot.123RF/Picsel
Składniki
Składniki na klopsiki:
- 500 g mięsa z indyka, mielonego,
- jajko,
- 1/2 szklanki bułki tartej,
- 1/4 szklanki mleka,
- cebula, drobno posiekana,
- 2 ząbki czosnku, przeciśnięte,
- sól i pieprz do smaku,
- 2 łyżki posiekanej natki pietruszki.
Składniki na sos pomidorowy:
- opakowanie passaty pomidorowej (około 500 ml),
- cebula, drobno posiekana,
- 2 łyżki oliwy z oliwek,
- łyżeczka cukru,
- łyżeczka suszonego oregano,
- sól i pieprz do smaku.
Wykonanie:
- W misce wymieszaj: mięso z indyka, jajko, bułkę tartą, mleko, cebulę, czosnek, sól, pieprz i posiekaną natkę pietruszki.
- Uformuj z masy klopsiki o średnicy około 3 cm.
- Na patelni rozgrzej oliwę z oliwek, podsmaż cebulę, a następnie dodaj passatę pomidorową, cukier, oregano, sól i pieprz. Gotuj sos na małym ogniu przez kwadrans.
- Na drugiej patelni na średnim ogniu usmaż klopsiki na złoty kolor (ze wszystkich stron).
- Gdy klopsiki są gotowe, delikatnie umieść je w sosie pomidorowym. Gotuj całość na małym ogniu przez kolejne 10-15 minut, aby smaki się przegryzły.
3) Sałatka z tuńczykiem
Sałatka z tuńczykiem
Składniki
Sałatka:
- puszka tuńczyka w wodzie, odcedzona,
- 2 jajka, ugotowane na twardo i pokrojone w kostkę,
- 1/2 czerwonej cebuli, drobno posiekanej,
- pomidor, pokrojony w kostkę,
- ogórek, pokrojony w kostkę,
- papryka czerwona, pokrojona w kostkę,
- kilka listków sałaty, poszatkowanych,
- 2 łyżki posiekanej świeżej pietruszki.
Sos winegret:
- 3 łyżki oliwy z oliwek,
- łyżka octu winnego,
- łyżeczka musztardy dijon,
- sól i pieprz do smaku.
Wykonanie:
- W dużej misce połącz odcedzonego tuńczyka, jajka, cebulę, pomidora, ogórka, paprykę i sałatę.
- W małej misce przygotuj sos winegret, mieszając oliwę z oliwek, ocet winny, musztardę, sól i pieprz.
- Polej sałatkę przygotowanym sosem, delikatnie mieszając, aby składniki dobrze się połączyły.
- Posyp sałatkę posiekaną pietruszką.
- Opcjonalnie udekoruj dodatkowymi kawałkami świeżych ziół.
- Schłodź sałatkę przed podaniem lub podawaj od razu.
4) Zupa krem z dyni
Zupa krem z dyni | Fot.123RF/Picsel
Składniki
- kilogram dyni, obranej i pokrojonej w kostkę,
- cebula, posiekana,
- 2 ząbki czosnku, drobno posiekane,
- ziemniak, obrany i pokrojony w kostkę,
- marchewka, obrana i pokrojona w plastry,
- litr bulionu warzywnego,
- 1/2 łyżeczki cynamonu,
- 1/2 łyżeczki imbiru,
- 1/4 łyżeczki gałki muszkatołowej,
- sól i pieprz do smaku,
- 2 łyżki oliwy z oliwek,
- śmietana do podania (opcjonalnie),
- pestki dyni do dekoracji (opcjonalnie).
Wykonanie:
- W dużym garnku rozgrzej oliwę, dodaj cebulę i czosnek, smaż przez trzy-cztery minuty, aż cebula zmięknie.
- Dodaj dynię, ziemniaka i marchewkę. Smaż przez kolejne pięć minut, regularnie mieszając.
- Zalej warzywa bulionem warzywnym. Doprowadź do wrzenia, a następnie zmniejsz ogień i gotuj na małym ogniu przez około 20-25 minut, aż warzywa staną się miękkie.
- Dodaj cynamon, imbir, gałkę muszkatołową, sól i pieprz do garnka. Wymieszaj wszystko.
- Zmiksuj zupę na gładki krem.
- Sprawdź i dostosuj przyprawy według własnego smaku.
- Podawaj zupę z opcjonalnym dodatkiem śmietany i posypaną pestkami dyni.
Źródło: Smaker.pl
Opracowała: Joanna Cebulak-Brzykcy
Zobacz także:
Ustalono, o jakiej porze należy jeść śniadanie. Godzina kluczowa dla serca »
Tańsze niż specyfiki z apteki. Poznaj trzy najzdrowsze oleje do picia »
Co zrobić, gdy wilgoć jest w domu? Czym grozi wilgoć, ile kosztuje osuszenie? »
