Fot. 123RF/Picsel
Badania już dawno pokazały, że cukier nie należy do najzdrowszych dodatków. Jeśli zatem nie trzeba z niego korzystać, lepiej tego nie robić. Do niedawna uważało się jednak, że przetwory bez cukru po prostu się nie udadzą. My twierdzimy inaczej. Poznaj przepisy na dżem bez cukru i inne przetwory, które są słodkie same w sobie - bez dodatków.
Janginizacja - cóż to za magia?
Wszyscy przetworowi konserwatyści z pewnością zastanawiają się, jak to możliwe, by zrobić dżem bez cukru. Odpowiedź okazuje się prosta, zamknięta w jednym słowie - janginizacja. Czym jest janginizacja? Mówiąc wprost, to nic innego jak gotowanie owoców we własnym soku oraz soli. Nie potrzebujesz do tego jednak kilogramów soli - nie peklujesz przecież mięsa. Wystarczy dosłownie szczypta. Sam proces janginizacji umożliwia łatwe utrwalenie żywności, a zatem sprawienie, że będzie ona bardziej odporna na działanie czasu.
Dżemy, powidła czy inne przetwory, które powstały właśnie dzięki janginizacji, także można przetrzymywać przez długie miesiące w piwnicy. Słoiki poddawane są pasteryzacji, by spokojnie wytrzymały do zimy. Warto jednak pamiętać, że do janginizacji konieczne jest wybranie owoców dojrzałych, by naturalnie zawierały one jak najwięcej cukru. Jeśli obawiasz się, że dżemy będą słone, możemy cię uspokoić - szczypta soli nie będzie wyczuwalna w przetworach.
Jak zrobić dżem bez cukru?
Do przygotowania dżemu bez cukru konieczne jest wybranie zdrowych owoców, bez śladu zepsucia. Powinny być jednak dojrzałe, by zawierały jak największą ilość naturalnie występującego w nich cukru, czyli fruktozy. Dzięki temu dżem będzie słodki. Zachowa także naturalny wygląd owoców oraz głębię ich smaku. Przydadzą ci się również słoiki do przetworów - czyste, wygotowane, by uniknąć ryzyka powstania pleśni. Do samego przygotowania dżemu lub innych przetworów konieczny będzie też garnek. Wybierz taki, który może zostać uszkodzony w trakcie gotowania i nie będzie ci go szkoda. Niektóre owoce są silnie barwiące. Podczas przygotowywania przetworów owoce mogą się także przypalić. Dlatego najlepiej robić to w rondelku z podwójnym dnem. Nie zapominaj także o mieszaniu drewnianą łyżką, by uniknąć przywierania owoców do dna. Teraz wiesz już jak zrobić dżem bez cukru w teorii. Czas przejść do praktyki! Przygotowane owoce wrzuć do garnka i podgrzewaj je na niewielkim ogniu. Posól je odrobiną soli himalajskiej. Wystarczy chwila, by puściły sok. Rozgnieć je i przemieszaj. Owoce powinny dusić się przez około godzinę - co jakiś czas jednak mieszaj je, by się nie przypaliły. W tym czasie owoce rozpadną się i zgęstnieją. Jeśli boisz się, że dżem będzie miał raczej rzadką konsystencję, skorzystaj z owoców, które zawierają duże ilości pektyny - naturalnego zagęszczacza. To między innymi mirabelki, brzoskwinie, czarna porzeczka i agrest. Gdy dżem bez cukru będzie już gotowy, możesz przełożyć go do czystych słoików, a następnie zabezpieczyć je za pomocą pasteryzacji.
Sprawdź dlaczego lepiej jest robić przetwory samodzielnie?
Powidła śliwkowe bez cukru - naturalnie kwaskowate
W niektórych przypadkach cukier zabija cały niesamowity, naturalny smak owoców. Tak właśnie dzieje się, gdy do powideł śliwkowych ktoś doda zbyt dużo słodyczy. Wychodzimy z założenia, że fruktoza ze śliwek zupełnie wystarczy, a powidła śliwkowe bez cukru smakują dużo lepiej. Są lekko kwaskowate, wyraziste i niezwykle aromatyczne. W jaki sposób je przygotować? Dwa kilogramy śliwek wystarczą na jeden słoik. Musisz dokładnie je umyć i pozbyć się pestek. Gdy owoce będą już wydrylowane, włóż je do garnka i smaż na wolnym ogniu. Nie przykrywaj garnka - owoce nie powinny się dusić. Mieszaj co jakiś czas, by uniknąć przypalenia. Dodając sok z połowy cytryny masz pewność, że powidła zgęstnieją, jednak nie musisz tego robić. Powidła śliwkowe bez cukru, tak samo jak te z cukrem, smaży się przez kilka dni. Pierwszego dnia trwa to około czterech godzin. Jeśli zauważysz, że owoce już puściły sok i lekko zgęstniały, możesz przestać. Następnego dnia należy smażyć je przez dwie do trzech godzin. Niektórzy smażą powidła przez cztery dni, jednak nie każdy ma do tego cierpliwość. Jeśli widzisz, że owoce się rozpadły i zgęstniały na tyle, że przywierają do łyżki, możesz swobodnie przekładać je do słoiczka.
Konfitury bez cukru - jak je zrobić?
Konfitury bez cukru niektórym mogą wydać się wręcz niemożliwe do zrobienia. Przecież sama definicja konfitur to owoce w zalewie cukrowej. To prawda, zrobienie konfitur bez cukru może wydawać się trudne. Jednak tak samo jak w przypadku dżemu, wykorzystuje się tutaj proces janginizacji. Konserwantem jest zatem sól, nie cukier. A co z zalewą? Tę można wykonać ze zredukowanego soku z winogron, również zrobionego bez cukru. Gdy przygotujesz syrop z soku, dodaj do niego wybrane owoce. Pamiętaj, że konfitury robi się z owoców, które nie rozpadają się łatwo pod wpływem ciepła. Najczęściej są to wiśnie, czereśnie czy morele. Owoce muszą być dojrzałe, jednak nie przejrzałe. Wybieraj takie, które mają wysoką zawartość cukru. Konfitury smaży się na dużej patelni poprzez dodanie owoców do syropu. Podczas całego procesu mieszaj ją rzadko, by owoce nie rozpadły się. Dodaj szczyptę soli i czekaj, aż wszystko zgęstnieje. Powinno potrwać to około półtorej godziny.
Sok z aronii bez cukru
Sok z aronii bez cukru jest prosty w przygotowaniu. Może ci się jednak wydawać, że nie jest to zbyt dobry pomysł. Przecież aronia nie należy do najsłodszych i, prawdę mówiąc, najsmaczniejszych owoców. Jest jednak niezwykle zdrowa, dlatego warto dołączyć ją do swojej diety. Najlepiej właśnie w wersji bez cukru. Do przygotowania soku z aronii potrzebujesz kilograma owoców (może być ich oczywiście więcej), szklanki wody (na każdy kilogram) oraz blendera. Umyj owoce i pozbądź się ogonków. Zmiel je w blenderze na gładką masę, a następnie przełóż do garnka. Wlej wodę i gotuj pod przykryciem przez około pół godziny. Niektórzy radzą, by sok zostawić na noc - w ten sposób nabiera mocy. Jednak nie jest to konieczne. Uzyskany sok należy przelać do słoiczków lub szklanych butelek. Możesz przelać go przez sito, owoce zaś użyć na przykład do ciasta. Jednak jeśli zostaną w soku, będzie on jeszcze smaczniejszy.
Pamiętaj, że wszystkie przetwory należy zabezpieczyć przed zepsuciem za pomocą pasteryzacji słoików - na sucho lub mokro. Wystarczy wyłożyć blachę gazą, a następnie włożyć ją razem ze słoikami do piekarnika nagrzanego do 130ºC. Po godzinie będą już gotowe. Dzięki temu twoje przetwory poczekają aż do momentu, w którym będziesz miał ochotę je zjeść.