Maria Disslowa - naczelna kucharka lat 30. XX wieku. Jak uczyła gotować Polaków?

Maria Disslowa imała się wielu zajęć, ale najbardziej zapamiętana zostanie jako autorka książki kucharskiej. „Jak gotować. Praktyczny podręcznik kucharstwa” doczekał się wielu wydań, także w czasach współczesnych. Kim była Maria Disslowa i czy jej przepisy różnią się od dzisiejszych? Sprawdzamy.

Maria Disslowa to autorka książki kulinarnej „Jak gotować. Praktyczny podręcznik kucharstwa” | Fot. 123RF/Picsel // Fot. domena publiczna/Wikimedia Commons

Spis treści:

Kim była Maria Disslowa? 

Maria Disslowa urodziła się w 1870 roku, zmarła w 1931. Niewiele wiadomo o jej miejscu urodzenia. Na przełomie wieków XVII i XIX była publicystką, pedagogiem i wieloletnią dyrektorką Szkoły Gospodarstwa Domowego. Szkoła ta powstała przy Gimnazjum Żeńskim im. Królowej Jadwigi we Lwowie, które miało być powrotem do tradycji trochę pensji, a trochę szkół ludowych.

Dyrektorka Maria Disslowa postawiła sobie za zadanie, aby dziewczyny opuszczające jej szkołę były w pełni przygotowane do zadań, jakie stawia przed nimi małżeństwo. Zdawała sobie sprawę z tego, że nie wszystkie kobiety będą pracować naukowo, ale większość z nich zostanie żonami i na ich barkach spocznie prowadzenie gospodarstwa domowego.

Szkoła Gospodarstwa Domowego nie zaniedbywała też ogólnego wykształcenia, dziewczęta uczyły się w niej języka polskiego, geografii, historii i przyrody. Maria Disslowa miała ambicje, aby wypuszczać w świat dziewczyny wyposażone nie tylko w umiejętności praktyczne, ale też z ogólną wiedzą i obyciem. W ferworze pracy pedagogicznej dopiero pod koniec życia znalazła czas na napisanie książki kucharskiej. Jednak to właśnie wydana w Poznaniu w 1931 roku książka „Jak gotować. Praktyczny podręcznik kucharstwa” przyniosła jej największą sławę.

Sprawdź także: Dawniej zakwas z buraków robiono inaczej. Oto przepis z 1871 roku

Kuchnia Marii Disslowej 

Maria Disslowa zdawała sobie sprawę z tego, że z jej porad będą korzystały młode gospodynie z zamożnych domów, ale i te uboższe. Jej książka zawiera więc różne wersje tych samych potraw. Podzieliła obiady na codzienne, proszone i wystawne. W kuchni używała prostych, rodzimych produktów. Niektóre, takie jak rzepa czy brukiew, dziś już zostały zapomniane. W przepisach bardziej wykwintnych nie wahała się jednak sięgać po bardziej wyrafinowane dodatki, takie jak parmezan czy suszone pomidory.

Do napisania swojej książki Maria Disslowa zaprosiła dietetyczkę, Marię Morzkowską, która jest autorką drugiego rozdziału pod tytułem „Jak należy się odżywiać, aby być zdrowym”. Kuchnia proponowana przez Marię Disslową miała być nie tylko smaczna, ale i zdrowa.

Przepisy Marii Disslowej - rosół królewski 

W swojej książce Maria Disslowa podaje przepisy na kilkanaście rodzajów rosołu. Podkreśla jednak, że najlepszy jest rosół z kilku rodzajów mięs - jako przykład podaje rosół królewski. Składniki i przepis mogą dziś zdziwić niejednego kucharza. Oto składniki na rosół królewski:

Składniki

  • pół kilograma wołowiny,
  • ćwiartka kury,
  • 12 dkg cielęciny,
  • 12 dkg siekanego mięsa,
  • 3 dkg wątróbki,
  • 2 dkg masła,
  • 1 pieczarka,
  • po kawałeczku marchwi, pietruszki, selera, kalarepy, włoskiej kapusty,
  • 1 białko,
  • 12 dkg soli. 

Najpierw sparzyła mięso i zalała dwoma litrami wody, dodała soli i dorzuciła jarzyny. Zupę gotowa na małym ogniu przez dwie godziny. Tak przygotowany rosół królewski Dissowa rekomendowała na wykwintne i proszone obiady.

Przepis na kotlety Marii Disslowej 

Kotlety Marii Disslowej wiele się nie różnią od tych naszych. Autorka polecała do ich przygotowania polędwicę. Składniki potrzebne do ich zrobienia to:

Składniki

  • pół kilograma polędwicy,
  • 5 dkg mąki,
  • 8 dkg smalcu,
  • 1/8 litra bułki tartej (ok. 46 g),
  • 1 jajko.

Mięso pokroić i rozbić, kotlety obtaczać najpierw w mące, potem w jajku, a następnie w bułce tartej i smażyć na roztopionym smalcu na rumiany kolor. Kotlety powinny być podawane z sosem musztardowym i smażonymi ziemniakami.

Coś na co dzień, czyli przepis na zupę wyrobników 

Zupa wyrobników z przepisu Marii Disslowej/ Fot. 123RF/Picsel

W swojej książce Maria Disslowa zawarła też przepisy na prostsze i tańsze potrawy. Jedną z nich jest zupa wyrobników. Oto składniki potrzebne do jej przygotowania:

Składniki

  • po 15 dkg marchwi, pietruszki, cebuli i rzepy,
  • 3 dkg wędzonej słoniny,
  • pół litra białej fasoli (3 niepełne szklanki).  

Warzywa pokroić w kostkę, poszatkować cebulę i słoninę. Wszystko razem dusić w rondelku, aż do miękkości. W oddzielnym garnku ugotować do miękkości fasolę. Wszystko razem wymieszać, a jeśli zupa jest za gęsta - dodać wody. 

Zobacz także:

Sprawdź patent na twardą kapustę. Liście będą odchodzić od kiści bez trudu »

Częsty błąd podczas przyjmowania witaminy D. Nigdy nie bierz ich razem »

Magda Gessler dorzuca to do masy na mielone. Genialny patent na soczyste kotlety »

Komentarze

Ostatnio komentowane przepisy

Dodatki brokuły z masłem orzechowym

Podane w ten sposób brokuły są wspaniałym pomysłem na kolację. Delikatność wa...

Odsłon: 50

30 min
4
Dania główne Danie z bobu i młodych ziemniaków

Bób jest u nas bardzo lubiany, więc kiedy nadchodzi pora korzystamy z niego,...

Odsłon: 14

30 min
1

Polecane artykuły

Informacje Rewelacyjne ciasta z porzeczkami. 7 przepisów na każdą okazję

Porzeczki - w zależności od odmiany - charakteryzują się lekko cierpkim lub kwaśnym smakiem, który idealnie przełamuje słodycz. To właśnie dlatego...

21
Informacje Dlaczego ogórki są puste w środku? Prosty trik pomoże ci tego uniknąć

Co zrobić, żeby ogórki nie były puste w środku? Przygotowanie idealnych ogórków małosolnych lub kiszonych wcale nie jest tak prostą sprawą, jak mog...

308
Informacje Ogórki małosolne na sucho. Tak zrobione wychodzą pyszne i chrupiące

Jak zrobić perfekcyjne ogórki kiszone? W tym sezonie zdecydowanym hitem są ogórki małosolne na sucho. Jakie składniki dodać do tak przygotowanych o...

8
Informacje Biały nalot na ogórkach kiszonych. Czy trzeba je wyrzucić?

Ogórki kiszone zawierają mnóstwo prozdrowotnych właściwości, dlatego powinny gościć w naszej diecie przez cały rok. Na pewno nieraz po odkręceniu s...

25