Fot. 123RF/Picsel
Jeśli wybierzecie się za miasto i leniwym krokiem pospacerujecie rozglądając się po owocującej naturze, zachwycą was jabłonie. Tak, to właśnie teraz, gdy pogoda grymasi nadchodzi sezon na jabłka.
Jabłko to najpopularniejszy owoc na świecie. Na wskroś polski, choć uprawiany także w wielu innych rejonach świata. Okrągłe, czerwone, słodkie, soczyste i występujące w różnych odmianach. I choć jabłka supermarketowe są w smaku pospolite i niczym się nie wyróżniają - sadownicy doskonale znają wszelkie niuanse gatunkowe. Dobrze jest nieco rozeznać się w gatunkach tak, aby umiejętnie dobrać odpowiednie odmiany do odpowiedniej potrawy. Bo jabłka są doskonałe nie tylko jako owoc przegryzany solo.
Jabłko niejeden ma smak
Wybierając się na stragany targowe warto wiedzieć, jak smakują konkretne odmiany. Jabłka z zasady dzielimy na słodkie, słodko-kwaśne i kwaśne. Do tego podziału dochodzi ich twardość. I tak, wśród odmian słodkich i twardych warto zwrócić uwagę na galę, jonagold czy elise. W złotych odcieniach zieleni występuje golden delicious, a nieco bladsze, choć równie słodkie, są mutsu. Pięknie czerwonym jabłkiem jest słodka i twarda odmiana red jonaprince. Lekko twardymi i słodkimi jabłkami są z kolei szampiony i rubiny.
Jeśli mamy smak na orzeźwiające, lekko kwaśne i twarde jabłka wybierzmy glostery, idaredy czy ligole. Popularne lobo czy cortlandy zaliczają się do odmian miękkich i słodko-kwaśnych.
Co zrobić z jabłek?
Wyliczmy z pamięci, bez większego zastanowienia - szarlotka, kaczka z jabłkami i...? Z jabłek robimy także kompoty, przerabiamy je na gęsty sok z sokowników lub przepuszczamy przez sokowirówkę, przesmażamy na słodką masę, którą przekładamy naleśniki, robimy różnorakie przetwory, pieczemy w piekarniku, dodajemy do sałatek - nie da się ukryć, że kuchnia bez nich byłaby uboga. Nim przejdziemy do dość tradycyjnych zastosowań jabłek, zebranych w specjalnej książce kucharskiej, zastanówmy się - jak odkryć ich smak na nowo?
Jabłka na śniadanie lub kolację
Czyli tosty i to nie z prażonymi, czy smażonymi jabłkami. Zaczynamy od tostów wytrawnych. Zaopatrujemy się w twarde, lekko kwaśne jabłka i ostry ser, typu cheddar. To podstawa. Warto też mieć pod ręką słoik dobrej musztardy - mięsożercy mogą też sięgnąć po wysmażony na chrupko boczek.
Tosty przyrządzamy w opiekaczu, ewentualnie na patelni. Na posmarowanych masłem kromkach ciemnego pieczywa układamy plastry sera, cienko pokrojone plastry jabłka i jeszcze raz plastry sera. Ewentualnie dokładamy chrupki bekon. Zamykamy w opiekaczu, bądź wysmażamy na patelni, aż do rozpuszczenia sera. Podajemy posmarowane musztardą.
Tosty z jabłkami na słodko na modłę francuską, czyli nie tylko przyrządzamy tosty francuskie, ale sięgamy po francuski ser typu brie. Jabłka, nim trafią do tostów, muszą zostać skarmelizowane. W tym celu, w rondelku, topimy porcję masła, dosypujemy porcję cukru trzcinowego, przesmażamy, aż się rozpuści, dokładamy pokrojone w plastry jabłka, mieszamy, aż pokryją się cukrem i lekko skarmelizują. Tak przygotowane jabłka układamy na kromkach jasnego pieczywa, panierujemy je w jajku, z kroplą mleka i doprawiamy szczyptą cynamonu. Wysmażamy na patelni na złocisto i podajemy oprószone cukrem pudrem.
Jak zrobić jabłka w cieściei? Kliknij!
Jabłka do mięs
O kaczce z jabłkami już wspominaliśmy. Owoce, bo nie tylko jabłka, ale także i gruszki, doskonale komponują się z delikatną, lekko słodką wątróbką cielęcą. Cała sztuka polega na usmażeniu, na tym samym tłuszczu co mięso, ćwiartek gruszek i jabłek - koniecznie miękkich i słodkich. Owoce podajemy obok mięsa i ziemniaków.
Jabłka pasują też do kaszanki - i nie jest to swojska propozycja, a wykwintna, francuska. Danie to najlepiej smakuje z grilla. Kroimy kaszankę w grube plastry, jabłka w ósemki, układamy na folii aluminiowej, oprószamy tymiankiem, zawijamy i grillujemy 15-20 minut. Taką kaszankę możemy też przyrządzić na patelni, postępując i doprawiając ją dokładnie tak samo. Nieco awangardowym pomysłem jest wydrążenie jabłka, natarcie go sokiem z cytryny i tymiankiem, nafaszerowanie usmażoną wcześniej kaszanką i zapieczenia w piekarniku.
Jabłka faszerowane kaszanką. Kliknij!
Zupełnie innym rodzajem jabłkowego dodatku do mięs jest sos. A właściwie sosy, bo choć zasada przyrządzania jest jedna, to każdy można doprawić inaczej. Jabłka - twarde i kwaśne - obieramy, wydrążamy gniazda nasiennie, kroimy w drobną kostkę i dusimy na maśle z odrobiną cukru, mieszając, aż do uzyskanie gładkiej konsystencji. Już tak sporządzony mus doskonale nada się do drobiu, kiełbasek czy polędwiczek.
A jeśli poeksperymentujemy... szczypta pieprzu cytrynowego i nieco tymianku - bo jabłka bardzo lubią się z tymiankiem - i zrobimy doskonały sos do ryby czy owoców morza. Choć do krewetek nie od rzeczy byłoby podać jabłkowy doprawiony chili. A jeśli mamy ochotę na nieco orientu na talerzu doprawmy nasz sos i imbirem, i kuminem i kurkumą...
Jabłka na deser
Szarlotka, jabłecznik, nawet naleśniki z jabłkami - znane i lubiane od lat, a nawet od pokoleń. A apple pie? To szarlotka w wersji amerykańskiej, wypiekana w okrągłej blasze, jak na tartę, przykrywana albo paskami ciasta, albo całą płachtą. Najlepsze w niej są wypływające ciepłe owoce, gdy kroimy ją w trójkątne porcje.
Zagniatamy kruche ciasto - pół kostki masła, półtorej szklanki maki, jedno żółtko - formujemy kulę, schładzamy. W tym czasie przesmażamy na maśle grubsze plastry jabłek - ok. 80 dag - na maśle, do miękkości. Doprawiamy cukrem, cynamonem i rodzynkami. W dalszej kolejności dzielimy ciasto w proporcjach 60:40. Większą część wałkujemy, wyścielamy nią natłuszczoną formę i podpiekamy do 10 minut w temperaturze 180 stopni. Nakładamy masę jabłkową i przykrywamy rozwałkowaną na cienki placek resztą ciasta. Wypiekamy w temperaturze 180 stopni, aż się ładnie zrumieni (25-30 minut).
Jak zrobić jabłkową tartę tatin? Zobacz!
Zmysłowe smaki: Tarta Tatin na INTERIA.TV.
Czym smakuje jesień w kuchni? Kliknij!
BR