Przepisy na karpia można znaleźć w bardzo starych książkach kucharskich. Jak się okazuje, ta ryba była hodowana już w średniowieczu, w Polsce piastowskiej. Jednak karp zaczął królować na polskich stołach dopiero po II wojnie światowej. Był najtańszą i najłatwiejszą w hodowli rybą, a więc mógł zaspokoić zapotrzebowania wigilijne w czasach, kiedy o towar nie było łatwo. Tradycja serwowania tej ryby przechodziła z pokolenia na pokolenie. Dzisiaj karp jest wigilijną pozycją obowiązkową. Na talerzu często towarzyszy mu gorąca kiszona kapusta z suszonymi grzybami, sałatka warzywna i ziemniaki.
Wartości odżywcze
Karpia jemy przeważnie raz w roku - w okresie bożonarodzeniowym. To zdecydowanie za rzadko, bo ta ryba ma mnóstwo korzystnych właściwości dla naszego organizmu. Mięso karpia jest średnio tłuste i ma tylko 110 kcal w 100 g. Jest źródłem łatwo przyswajalnego białka, witamin A, B, D i minerałów - żelaza, wapnia cynku i potasu. Jest również bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe n-3 i n-6, które poprawiają pracę mózgu, pamięć oraz zmniejszają prawdopodobieństwo zawału serca i udaru mózgu. Pamiętaj, że wartości karpia zależą od rodzaju paszy, jaką był karmiony. Kupuj rybę ze sprawdzonych i pewnych źródeł!
Jak kupić dobrego karpia?
Najsmaczniejsze są młode karpie, które ważą nieco ponad kilogram. Jeśli masz wybór, kupuj zawsze świeże okazy. Ich skóra powinna być gładka i wilgotna, skrzela różowe lub czerwone. Ryba nie może być poobijana, o czym świadczą ciemne plamy. Jeśli kupujesz mrożonego karpia, pamiętaj - im mniejszy, tym smaczniejszy. Uważaj na grube, międzymięśniowe ości! Karp ma ich aż 99!
Grillowany karp z cytrusami
Karp z grilla to naszym zdaniem najszybsza i najpyszniejsza opcja. Jest to również najzdrowsza wersja ryby, w zestawieniu ze smażeniem i pieczeniem. Dzięki grillowaniu w specjalnym urządzeniu, karp jest bardzo soczysty, chrupiący i co najważniejsze - nie ocieka tłuszczem, więc jest idealny dla osób, które dbają o linię. Tak przyrządzoną rybę można jeść przez cały rok. Najlepiej skorzystać z grilla elektrycznego, który zachowuje wszystkie właściwości odżywcze ryby.
POTRZEBUJESZ:
- 2 kg karpia
- 2 cytryny
- 1 pomarańcza
- 30 dag masła
- sól himalajska
- świeżo mielony pieprz
- papryczka chilli w proszku
- garść koperku lub mięty
WYKONANIE:
Karpia marynujemy dzień przed Wigilią.
Rybę dokładnie myjemy, patroszymy, osuszamy papierowym ręcznikiem i kładziemy na folii aluminiowej.
Masło ucieramy z solą, sokiem z jednej cytryny, pieprzem, papryczką oraz połową porcji zieleniny.
Mieszanką nacieramy rybę w środku oraz na zewnątrz.
Cytrusy sparzamy, kroimy w plastry i układamy na rybie.
Karpia zawijamy w folię i wkładamy do lodówki na 15 godzin.
Po tym czasie nagrzewamy grilla elektrycznego i grillujemy karpia przez około 30 minut.
Gotową rybę posypujemy pozostałą częścią zieleniny i skrapiamy świeżo wyciśniętym sokiem z cytryny i pomarańczy.
Karp w galarecie z dodatkiem żurawiny
Na wigilijnym stole bardzo często pojawia się kilka potraw z karpiem w roli głównej. Ryba w galarecie to jeden z najpopularniejszych sposobów na karpia pomimo tego, że wymaga nieco więcej czasu i składników niż wersja grillowana. Zobacz, jak ją zrobić.
POTRZEBUJESZ:
- 1 kg karpia
- włoszczyznę
- 2 średnie cebule
- 5 łyżeczek żelatyny
- 50 ml białego, wytrawnego wina
- kilka ziaren ziela angielskiego
- pęczek świeżej pietruszki
- ½ cytryny
- sól
- cukier
- pieprz
- żurawina suszona
WYKONANIE:
Włoszczyznę myjemy i kroimy. Zalewamy litrem wody, dodajemy ziele angielskie, sól oraz opalone cebule.
Całość gotujemy przez około godzinę.
W tym czasie oczyszczamy karpia i kroimy w dzwonka.
Wywar odcedzamy i zachowujemy marchewki.
Rybę dodajemy do wywaru i gotujemy jeszcze przez 20 minut na małym ogniu.
Po tym czasie wyciągamy rybę i usuwamy ości.
W foremce układamy rybę, pokrojoną marchewkę, pietruszkę oraz żurawinę.
Wywar łączymy z żelatyną oraz winem. Następnie doprawiamy pieprzem, solą, cukrem i sokiem z cytryny. Całość odstawiamy, aż stężeje.
Stężony wywar przelewamy do foremki z rybą i wkładamy do lodówki.
Wigilijna zupa z karpia
Oprócz barszczu i grzybowej, warto przyrządzić zupę z karpia. Możemy podać ją na dwa sposoby - klasycznie, czyli à la wywar z ryby i warzyw lub z dodatkami, kawałkiem ryby i kluseczkami. Obydwie wersje są bardzo smaczne i szybko je się robi. Warto chociaż raz ugotować taką zupę.
POTRZEBUJESZ:
- 2 głowy karpia oraz ogony
- 1 i ½ bulionu z warzyw + marchew z bulionu
- pęczek pietruszki
- liść laurowy
- kilka ziaren ziela angielskiego
- gałka muszkatołowa
- sól
- łyżeczka soku z cytryny
- na kluseczki: 2 jajka, 2 czubate łyżki mąki pszennej
WYKONANIE:
Bulion podgrzewamy, dodajemy głowy ryby (oczyszczone i pozbawione oczu oraz skrzeli) i ogony.
Dodajemy liść laurowy, ziele angielskie i gotujemy przez pół godziny. Odcedzamy.
Bulion doprawiamy solą, sokiem z cytryny oraz gałką muszkatołową.
Marchew kroimy w krążki i dodajemy do zupy.
Z podanych składników przygotowujemy ciasto na kluseczki.
Wlewamy ciasto wąską strużką do lekko gotującej się zupy, cały czas mieszając. Gotujemy około 4 minuty.
Gotową zupę podajemy z dużą ilością pietruszki.
Możemy podać z kawałkiem ugotowanego karpia.
Dlaczego warto?
Jedzmy karpia w każdej postaci nie tylko od święta! W końcu to część naszego środkowoeuropejskiego dziedzictwa kulturowego, tradycja sięgająca przodków i wspieranie lokalnych hodowców. O składniki na danie z karpiem w roli głównej wcale nie jest trudno a niezbędną pomoc kuchenną znajdziemy w sklepie neo24.pl. Niech król karp gości na naszych stołach częściej niż popularne pierogi czy barszcz. Nie tylko w ten świąteczny czas, ale przez cały rok!
