Fot. 123RF/Picsel
Dla przodków Indian żyjących na terenie obecnego północno-zachodniego Meksyku, amarantus był rośliną świętą, składaną w ofierze bogom deszczu i wojny. Majowie i Inkowie jedli go na co dzień.
Do Polski szarłat trafił w latach 90. ubiegłego wieku. Od tamtej pory wiedza na temat uprawy i przechowywania szarłatu jest u nas rozwijana. Amarantus jest uprawiany na Lubelszczyźnie, Podkarpaciu i Mazowszu.
Właściwości amarantusa
Amarantus zawiera duże ilości cennego, łatwo przyswajalnego białka. Jego skład jeśli chodzi o białko jest lepszy niż mleka krowiego. Zarówno amarantus jak i mleko mają zbliżony do idealnego skład (przy idealnej wartości biologicznej białka, takiej jak w białku jaja kurzego, wynoszącej 100, mleko ma 73-77, a amarantus 75-79).
Amarantus ma też sporo błonnika, dwukrotnie więcej niż pszenica. Błonnik pozwala na zwiększenie wydalania cholesterolu z organizmu i hamowanie jego biosyntezy w wątrobie. Korzystnie wpływa na działanie układu pokarmowego.
Amarantus vs. pszenica
Co ciekawe, amarantus ma w sobie największą spośród zbóż ilość tłuszczu - zawiera go aż 7,2 proc. W porównaniu z pszenicą, która ma 1,8 proc., jest to naprawdę dużo. Ilość wapnia w pszenicy to 44 mg w 100 g, a w amarantusie aż 221 mg/100 g. Także żelaza jest więcej, bo 15 mg/100 g w porównaniu z 4 mg/100 g. Ma nieco mniej węglowodanów niż inne znane rośliny zbożowe.
Amarantus lekiem na...
W swoim składzie zawiera też substancję o nazwie skwalen. Jest to rodzaj lipidu, który działa antyoksydacyjnie, przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo. Potwierdzono naukowo, że pobudza układ odpornościowy, korzystnie wpływa na szpik kostny i węzły chłonne. Chroni skórę przed działaniem czynników zewnętrznych. Rozpuszcza i ułatwia usuwanie z organizmu zanieczyszczeń przemysłowych. Skwalen jest obecny w olejach roślinnych i w wątrobie rekinów i wielorybów. W amarantusie jego stężenie jest dziesięciokrotnie wyższe niż w oliwie z oliwek.
Przy spożyciu 18 g oleju z amarantusa (to ok. 600 mg skwalenu) na dobę poziom cholesterolu całkowitego spadł u badanych o 20 proc, a cholesterolu LDL („złego cholesterolu") o 25 proc. Nieco zwiększyła się ilość „dobrego cholesterolu". Całkowity poziom trójglicerydów spadł o 37 proc. Wszyscy badani oprócz tego stosowali przeciwmiażdżycową dietę. Ci, którzy oprócz niej nie stosowali amarantusa, mieli o połowę gorsze wyniki (spadek „złego cholesterolu" o 12 proc.).
Naukowcy udowodnili, że może zapobiegać chorobie niedokrwiennej serca, obniżać poziom cholesterolu we krwi, a także opóźniać proces starzenia się komórek. Ma właściwości zwalczające wolne rodniki. W badaniach na szczurach amarantus zapobiegał uszkodzeniom wątroby.
Amarantus korzystnie wpływa na ciśnienie tętnicze i glikemię, a więc może zapobiegać nadciśnieniu i cukrzycy. W badaniach na szczurach z cukrzycą poziom glukozy we krwi po suplementacji amarantusem spadł o 77 proc. (w przypadku suplementacji ziarnami) i o 81 proc. (przy suplementacji olejem).
Ma również właściwości chemoprewencyjne, co znaczy, że spowalnia proces rozwoju raka. A to dzięki zawartym w nim sterolom roślinnym, działającym też antymutagennie i korzystnie wpływającym na profil lipidowy krwi. Działanie przeciwnowotworowe jest silniejsze niż działanie soi.
Amarantus jest zalecany osobom starszym, kobietom w ciąży, osobom chorym na anemię, a także z zaburzeniami dotykającymi tkanki kostnej. Dobrą wiadomością dla osób chorych na celiakię jest fakt, że amarantus zawiera gluten w ilości dopuszczalnej dla produktów bezglutenowych (poniżej 20 ppm).
Zobacz, jak łatwo możesz zarabiać ze Smakerem. Kliknij!
Mąka z amarantusa
Mąką z amarantusa różni się od zwykłej tym, że łatwiej się rozpuszcza i zatrzymuje wodę, słabiej wyrasta. Łatwiej więc ją z czymś wymieszać, ale może wymagać większej ilości płynu.
Niestety, amarantus przez wysoką zawartość tłuszczu, łatwiej się utlenia, a produkty z niego zrobione będą szybciej jełczały. Najlepiej przechowywać taką mąkę w szczelnym pojemniku w lodówce.
Olej z amarantusa
W oleju z amarantusa znajdują się:
- kwas linolowy,
- kwas oleinowy,
- kwas linolenowy,
- kwas palmitynowy,
- kwas stearynowy,
- kwas arachidowy,
- kwas lignocerynowy,
- kwas mirystynowy.
Są to kwasy nienasycone (z wyjątkiem kwasu palmitynowego, stearynowego, arachidowego, lignocerynowego, mirystynowego, które stanowią niewielki odsetek), korzystne dla zdrowia. Dłuższe przechowywanie oleju z amarantusa nie odbijało się negatywnie na jego składzie. Zaobserwowano jednak niewielkie obniżenie zawartości kwasów tłuszczowych.
Weź udział w Wielkim Konkursie Urodzinowym.
Co miesiąc nowa szansa na nagrody!
