Fot. 123RF/Picsel
Placki ziemniaczane to potrawa równie tradycyjna, co pierogi, kopytka czy łazanki. Jest to element polskiej kuchni chłopskiej - prostej, ubogiej, ale jednocześnie łatwej do przygotowania, smacznej oraz sycącej. Jedne z pierwszych przepisów na tę potrawę pochodzą z XVII wieku, ze Stoczka Warmińskiego. Ówczesne placki, podobnie jak współcześnie, robiono z tartych ziemniaków, jaj, cebuli oraz mąki w proporcjach: jedna łyżka na każdy kilogram ziemniaków. Podawano je wyłącznie z solą i pieprzem.
Dodatki, jakie znamy dzisiaj, to tradycja XIX-wiecznej Polski z czasów zaborów. Ubogiemu chłopstwu placki ziemniaczane zastępowały chleb. Jadano je solo, ze śmietaną lub ze skwarkami. Wersje z gulaszem, to dania z bogatych, szlacheckich stołów.
Nie tylko Polacy smażą placki
Placki uznajemy za rodzimy wynalazek i słusznie. Nie znaczy to jednak, że w kuchni świata jesteśmy wyjątkiem. Placki z tartych ziemniaków podają nasi wschodni sąsiedzi - Ukraińcy, Białorusini i Rosjanie. Przy okazji warto zaznaczyć, że bliny - potoczna nazwa placków ziemniaczanych - z plackami ziemniaczanymi nie mają nic wspólnego. Bliny to naleśniki na drożdżach, bez grama ziemniaków.
Placki z ziemniaków równie chętnie przygotowują Austriacy, Niemcy, Węgrzy oraz mieszkańcy Luksemburga. W kuchni szwajcarskiej znajdziemy rosti - placki ziemniaczane tradycyjnie smażone z samych ziemniaków, bez jaj i mąki. Regionalne dodatki to często boczek, cebula, ser, jabłka oraz świeże zioła. Pierwotnie rosti podawano na śniadanie, dziś jest to uzupełnienie dań obiadowych - np. spinat und spiegelei, czyli szpinaku i jaj sadzonych. Czesi jadają bramboraki, zwykle solo, ale co ważne, doprawione czosnkiem i majerankiem.
Anglicy podają tattie fish, bo według nich gotowe placki, wyglądają jak smażona ryba. Do ciasta dodają czasem ser i pomidory. Placki ziemniaczane są także elementem tradycyjnego, irlandzkiego śniadania. Boxty, czyli irlandzkie placki, przyrządza się z tartych surowych i rozdrobnionych gotowanych ziemniaków. Do ciasta dodaje się sodę i mąkę, a ich konsystencja, w przeciwieństwie do większości placków ziemniaczanych świata, jest gładka. Za sprawą Anglików placki ziemniaczane jada się nawet w Zimbabwe - czyli byłej kolonii brytyjskiej.
Latkes to z kolei tradycyjne danie kuchni żydowskiej, podawane na święto światła, czyli Chanukę. Tradycyjnie przepisy zakładają dodatek cebuli oraz marchewki do ziemniaków. Co ciekawe, latkes mogą powstać także z innych warzyw i to naprawdę dobra wiadomość, bo otwiera drogę różnym eksperymentom kulinarnym.
Ziemniaki, jajko, mąka i...
Przyjrzyjmy się różnym sposobom urozmaicenia prozaicznego placka ziemniaczanego. Zaczynamy od ciasta. Do utartych ziemniaków tradycyjnie dodajemy cebulę. Dla urozmaicenia warto ją wcześniej podsmażyć lub zastąpić czosnkiem. Mięsożercom z pewnością spodoba się wersja ze skwarkami lub boczkiem zatopionymi w cieście.
Warto również sięgnąć po inne warzywa, zioła lub przyprawy. Ciekawie prezentują się placki z dodatkiem startej cukinii doprawione czosnkiem, pietruszką lub rozmarynem. Wielbicielom pikantnych dań z pewnością przypadną do gustu placki z ostrą papryką, chili, pepperoni lub piri-piri. Do papryki najlepiej pasuje tymianek.
Innym dodatkiem, który polecamy, jest tarta marchew. Dodajmy jeszcze ziarna sezamu, szczyptę curry i kuminu, a podamy placki ziemniaczane po indyjsku. Sezonowo warto sięgnąć po dynię, doprawiając masę oczywiście tartym imbirem i szczyptą cynamonu. Do masy można też dodać ugotowane uprzednio, obrane i starte buraki. Takie danie będzie najlepiej smakować z dodatkiem pestek słonecznika, fety oraz octu balsamicznego. Masę ziemniaczaną można także wzbogacić o ugotowaną kaszę gryczaną i kilka grzybów. Otrzymamy wówczas bardzo jesienną wersję placków.
A sposoby podania? Ze śmietaną i cukrem lub sosem gulaszowym, czy gulaszem węgierskim to standard. Oprócz śmietany polecamy też twaróg, z dżemem, miód, a także świeże owoce. W wersji wytrawnej świetnie sprawdzi się również chili con carne lub prosty sos pomidorowy.
W przypadku placków ziemniaczanych możliwości są właściwie nieskończone, a jedyne ograniczenie stanowi nasza wyobraźnia. Jeśli brakuje wam inspiracji, skorzystajcie z pomysłów naszych użytkowników.
1. Tradycyjne placki ziemniaczane
Fot. Izaa_a na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie lub tutaj.
2. Placki ziemniaczane z chrzanem
Fot. Tradycyjna_Kuchnia na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie lub tutaj.
3. Placki ziemniaczane z serem
Fot. Kamamp na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie lub tutaj.
4. Pikantne placki z suszonymi pomidorami
Fot. Futka na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie lub tutaj.
5. Placki ziemniaczane z jabłkiem
Fot. Tradycyjna_Kuchnia na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie lub tutaj.
6. Placki ziemniaczane po chłopsku
Fot. Gregorhspeed na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie lub tutaj.
Fot. AnkaGotuje na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie lub tutaj.
Weź udział w Wielkim Konkursie Urodzinowym. Co miesiąc nowa szansa na nagrody!