Fot. 123RF/Picsel
Trudno znaleźć gospodynię, która nie miałaby mąki w swojej spiżarni. Jest to produkt zaskakująco uniwersalny, który znalazł zastosowanie w niemal każdym zakątku świata. Niestety, wiedza na temat mąki zazwyczaj bywa ograniczona, a wiele kwestii z nią związanych stanowi dla nas nie lada zagadkę. Jak je dzielimy? Co oznaczają przypisane im numery i w jakich sytuacjach powinniśmy sięgać po poszczególne rodzaje mąki? Te i wiele innych informacji znajdziecie w naszym niezbędniku.
Co należy wiedzieć o mące?
Mąkę przede wszystkim dzielimy na chlebową i niechlebową. Jak sama nazwa wskazuje, tę pierwszą wykorzystuje się do wypieku chleba, ciast, oraz innych wyrobów piekarniczych i cukierniczych. Do tej grupy zaliczamy tylko mąkę pszenną i żytnią, o czym powszechnie wie większość ludzi. Jednak nie każdy z nas zdaje sobie sprawę z tego, że mąka, poza rodzajem, ma również swój typ. Jeszcze mniej osób wie, co to tak naprawdę on oznacza.
Przede wszystkim warto zapamiętać, że typ mąki jest określany na podstawie ilości substancji mineralnych w niej zawartych. Najłatwiej jest to wyjaśnić na konkretnym przykładzie, za który posłuży nam mąka typu 450. Liczba 450 oznacza, iż w jej składzie znajdziemy 0,45% składników mineralnych. Zwyczajowo ilość składników mineralnych nazywana jest w Polsce „popiołem". Jego Ilość w mące bezpośrednio wpływa na jej barwę. Im niższy typ, tym jaśniejszy kolor, a mąka czystsza. Oznacza to, że typ 450 jest najjaśniejszą mąką jaką możemy zakupić, z kolei typ 2000 najciemniejszą.
Obok tego podziału istnieje jeszcze drugi, dzielący mąkę ze względu na rodzaj przemiału. W tym wypadku wyróżnia się przemiał prosty oraz złożony. Ten pierwszy polega na jednorazowym przejściu przez maszynę całego ziarna, czego efektem jest mąka razowa. Z kolei przemiał złożony charakteryzuje się wielokrotnym mieleniem ziarna, tak aby doprowadzić do maksymalnego oddzielenia bielma od okrywy i zarodka. W ten właśnie sposób powstaje mąka biała.
Poznańska, krupczatka i luksusowa - czym różnią się najpopularniejsze rodzaje mąk?
Stajesz przed półka w sklepie i nie masz zielonego pojęcia czym różni się mąka tortowa od krupczatki? A może masz już pomysł na danie, które chcesz stworzyć, ale nie wiesz jaką mąkę powinieneś wykorzystać? Wielu z nas do najróżniejszych potraw stosuje zawsze ten sam rodzaj mąki - jest to błąd, gdy każdy jej rodzaj ma swoje specyficzne właściwości, w różnym stopniu wpływający na jakość naszego dania.
W naszym kraju zdecydowanie najpopularniejszym i najczęściej kupowanym rodzajem mąki jest typ 450 nazywany inaczej mąką tortową. Jest ona bardzo jasna i doskonale sprawdza się podczas przygotowywania delikatnych i lekkich ciast, takich jak na przykład biszkopty.
Kolejnym typem mąki jest 500. Niestety, jej zakup może sprawić nam niemały problem, gdyż na sklepowych półkach pojawia się ona pod co najmniej kilkoma nazwami. Tym typem mąki jest m.in. popularna „wrocławska", „poznańska" oraz „krupczatka". W tym miejscu pojawia się jednak pytanie - co je właściwie różni? Wbrew pozorom, odpowiedź jest dosyć banalna, bowiem każda z tych mąk ma zastosowanie w innych rodzajach potraw. Do ciast kruchych i półkruchych poleca się krupczatkę. Wykorzystując ją do tych wypieków możemy mieć pewność, że ciasto wyjdzie dokładnie takie, jakie chcemy. Z kolei mąka wrocławska wykorzystywana jest najczęściej do ciast drożdżowych, francuskich oraz półfrancuskich. Dodatkowo możemy stosować ją do zagęszczania sosów oraz zup. W przypadku mąki poznańskiej, raczej nie poleca się wykorzystywania jej do tworzenia wyrobów cukierniczych. Zdecydowanie lepiej sprawdzi się podczas przygotowywanie naleśników, zasmażek, sosów, a także ciasta na pierogi i pizzę.
Ponadto, do wszelkiego rodzaju ciast smażonych (np. racuchów, pączków itd.) najlepiej jest wykorzystać mąkę typu 550, potocznie nazywaną mąką luksusową.
Zobacz, jak łatwo możesz zarabiać ze Smakerem. Kliknij!
A co z innymi typami?
W przywołanych wyżej przykładach poruszamy się między typem 450 a 550. Jest to niewielki obszar, biorąc pod uwagę, że najwyższy typ mąki to 2000. Do czego więc używa się pozostałych rodzajów? Mąkę 650 zwykle stosuje się do wypieku bułek, zaś typy 750 oraz 850 uznawane są za mąki idealne na chleb. Pieczywo graham, które uważa się za zdecydowanie zdrowsze niż białe, produkuje się z mąki typu 1850. A najzdrowsze pieczywo razowe? Bazą do jego przygotowania jest ciemna mąka typu 2000, pochodząca z przemiału prostego.
Mąki niechlebowe
Wbrew obiegowej opinii, mąka niekoniecznie musi być wytwarzana z ziaren zbóż. Poza mąką pszenną lub żytnią, w sklepach znajdziemy również np. mąkę ziemniaczaną, kukurydzianą, ryżową, owsianą, gryczaną, czy też jaglaną. Pierwsza z nich, czyli ziemniaczana, jest wytwarzana podczas procesu pozyskiwania skrobi z ziemniaków. Najczęściej dodaje się ją do klusek ziemniaczanych oraz jako zagęszczacz do sosów i zup. Co ciekawe, bez mąki ziemniaczanej nie przygotujemy wielu domowych deserów, takich jak kisiel, czy budyń. Pamiętajmy, że dodanie jej do wypieków powoduje, że ich konsystencja staje się zdecydowanie bardziej zbita. Z kolei sernik dzięki niej zyskuje wyjątkową wilgotność.
Mąka kukurydziana najsilniej zakorzeniona jest w kuchni meksykańskiej. Jest to nic innego, jak drobno zmielona, suszona kukurydza. Jej charakterystyczną cechą jest intensywnie żółta barwa. Podobnie jak wiele innych mąk niechlebowych, mąką kukurydziana w ostatnim czasie zyskała ogromną popularność, ponieważ jako produkt bezglutenowy, jest stosowana przy tworzeniu potraw dedykowanych osobom cierpiącym na nietolerancję glutenu. Przy wypieku chleba, bułek i ciast, mąki niechlebowe sprawdzą się równie dobrze, co mąki produkowane z pszenicy. Możemy również dodawać je do deserów, które w ten sposób staną się zdrowsze i bardziej lekkostrawne.
Zobacz też: Co się stanie z twoim ciałem, gdy przestaniesz jeść chleb? Kliknij!