Fot. 123RF/Picsel
Kiedy cywilizacja Zachodu dążyła do rozwoju gospodarczego i postępu technologicznego w Chinach rozpoczęły się badania nad profilaktyką chorób oraz sposobami zdrowego odżywiania. Chińczycy pragnęli stworzyć przepis na nieśmiertelność lub przynajmniej na długowieczność. Wymyślili różne metody terapeutyczne, akupunkturę, zielarstwo i gimnastykę leczniczą, które wciąż poszerzają grupy swych zwolenników, niemal na całym świecie.
Filozofia istnienia
Chińczycy wierzą, że zdrowie to wewnętrzna harmonia i równowaga sił, które od czasu do czasu burzy choroba wywołana nieprawidłowym obiegiem energii lub brakiem odpowiednich składników. Dlatego mieszkańcy Chin twierdzą, że istnienie oparte jest na silnym oddziaływaniu życiodajnej energii (czi) i substancji organizmu.
Ciało ludzkie to prawdziwy mikrokosmos, w którym ukryte są dwa przeciwstawne pierwiastki Jang i Jin. Pierwszy to energia, która utrzymuje organizm przy życiu i pozwala mu na duchowe uniesienia. Drugi natomiast to substancja budująca ciało czyli krew, kości, mięśnie itp. Oba te pierwiastki współistnieją i odgrywają ważna rolę w zdrowym sposobie odżywiania się.
Odżywianie według pór roku
Ruchy energii zależą od pór roku i stron świata. Dlatego ważne jest, by prawidłowo dostosować swoją dietę do sezonu. Wiosną, nie chcąc wysuszyć organizmu trzeba jeść potrawy lekkie z warzyw i zboża, które przywracają ruchliwość i odtruwają organizm. Latem należy uważać, by nie przegrzać ciała, toteż spożywa się chłodne warzywa, grzyby, kiełki, owoce i tofu oraz pije się ciepłe napoje w celu wyrównania temperatury organizmu i otoczenia. Jesień to czas przygotowań na przyjście zimy, dlatego warto jeść cebulę, por, imbir, ostre przyprawy, baraninę, ryby, jajka i orzechy, które wzmacniają odporność. Zimą budujemy rezerwy zwłaszcza kości, które często w tym czasie korzystają z zasobów substancji mineralnych. Warto więc spożywać orzechy, sałatki, algi, warzywa strączkowe, przyprawy korzenne i zioła.
Chcesz żyć długo i zdrowo?
Przepis na długowieczność ściśle wiąże się z gotowaniem według cyklu pięciu przemian. Polega on na tworzeniu potraw, w których miesza się składniki charakteryzujące pięć żywiołów natury. Dodatkowo pokarm o określonym smaku odpowiednio działa na dany narząd. Produkty o smaku kwaśnym wyrażają drzewo, działają na wątrobę i pęcherzyk żółciowy. Gorzkie składniki są cząstką ognia i pobudzają serce oraz jelito cienkie, a słodkie produkty wiążą się z ziemią i wpływają na żołądek, śledzionę i trzustkę. Ostre przyprawy natomiast to pierwiastki metalu, który działa na płuca i jelito grube, natomiast słone produkty pochodzą z wody, dbają o nerki i pęcherz moczowy.
Im więcej smaków w jednym daniu tym więcej energii otrzymuje organizm. Ciało jest lepiej odżywione i zachowuje równowagę sił. Nie obojętny jest również kolor i zapach potraw. Wpływają one na soki trawienne i pobudzają apetyt. Dlatego warto łączyć różnokolorowe warzywa i mieszać przyprawy. Polecam żółtą paprykę, seler, cukinię, brokuły, marchewkę, bambus, czarny sezamem, a także przyprawy: kminek, gałkę muszkatową, szałwię, majeranek, imbir oraz zioła: świeżą bazylię, oregano, szczypiorek, rzeżuchę, rucolę, nadają one potrawom świeżość.
Cenne przyprawy
Chińczycy wierzą, że przyroda sama w sobie kryje lekarstwo na każdą chorobę, dlatego tak powszechne stało się ziołolecznictwo. Dużym uznaniem cieszy się "zioło nieśmiertelności", czyli Gynostemma (Jiao Gu). Mówi się, że leczy ona niemal wszystko od nadciśnienia po zapalenie oskrzeli, odżywia organizm i usuwa toksyny. Stosuje się ją w profilaktyce chorób przewlekłych np. astmie, czy migrenie.
Niezastąpione działanie posiada także imbir. Przyprawa ta ma nie tylko intensywny smak, ale również właściwości lecznicze. Zapobiega chorobie lokomocyjnej, łagodzi bóle miesiączkowe, zwiększa koncentrację. Korzeń imbiru jest składnikiem wielu kosmetyków odmładzających oraz peelingujących, gdyż poprawia krążenie krwi i ujędrnia skórę.
Warto też pamiętać o cudownych własnościach szałwii tzw. "różdżki życia". Ma ona delikatny, gorzki smak, działa uspokajająco i wzmacnia układ nerwowy. Według włoskich naukowców prowadzący badania nad leczeniem alkoholizmu, szałwia zmniejsza pociąg do alkoholu.
Zebrała i opracowała: Monika Adamczyk
Źródło:
Barbara Temelie, Odżywianie według pięciu przemian, Gdańsk 2005
