Spis treści:
- Jakie pochodzenie ma wanilia?
- Jakie właściwości ma wanilia?
- Jak rozpoznać prawdziwą wanilię?
- Wanilia - zastosowanie w kuchni
- Jak zrobić domowy cukier waniliowy?
- Wanilia - przeciwwskazania
Wanilia jest drugą, po szafranie, najdroższą przyprawą świata. W czasach prekolumbijskich była nawet tak cenna, że opłacano nią podatki. Nic dziwnego, że w sklepie zamiast cukru waniliowego sięgamy po wanilinowy, będący jego tańszym, syntetycznym zamiennikiem. Odkryj, jak zrobić domowy cukier waniliowy, jakie właściwości ma wanilia i rozpoznać prawdziwą przyprawę.
Sprawdź także: Rzeżucha na Wielkanoc - kiedy i jak wysiać nasiona? Uprawa rzeżuchy krok po kroku

Jakie pochodzenie ma wanilia?
Wanilia to roślina z rodziny storczykowatych. Pochodzi z Ameryki Południowej i Środkowej, gdzie rośnie w lasach tropikalnych. Jako pierwsi docenili ją Aztekowie, a do Europy trafiły dzięki hiszpańskim konkwistadorom. Dziś największym, globalnym producentem wanilii jest Madagaskar, gdzie mieści się 80 proc. upraw (z tego 50 proc. w światowej stolicy wanilii, czyli mieście Antalaha).
Owoce wanilii, przybierające formę zielonych strączków fasoli szparagowej, są źródłem przyprawy zwanej laskami wanilii. Co ciekawe, z ponad 100 gatunków tej rośliny, tylko wanilia płaskolistna znalazła zastosowanie w przemyśle spożywczym. W kuchni wykorzystuje się ziarenka, które zamknięte są w jej laskach (strączkach).
Jakie właściwości ma wanilia?
Cenna przyprawa z Madagaskaru cechuje się prozdrowotnym działaniem na ludzki organizm. Jakie właściwości ma wanilia? Do głównych należą:
- właściwości kojące - uspokaja, usypia, koi nerwy. Zalecane jest skropienie pościeli olejkiem waniliowym, aby przed zaśnięciem się wyciszyć,
- regulacja procesów trawiennych - wspomaga prawidłową produkcję enzymów,
- pomoc w odchudzaniu - wąchanie aromatu wanilii zmniejsza aktywność ośrodków mózgowych odpowiadających za zwiększony apetyt w momentach silnego stresu. Gdy nie możesz się oprzeć i chcesz „zajeść" problemy, przypraw danie wanilią albo wąchaj olejek o zapachu wanilii - powinny zredukować emocjonalny napad głodu,
- działanie rozkurczające - pomaga rozluźnić mięśniówkę gładką, np. przewodu pokarmowego,
- regulacja tętna, a przez to wspomaganie pracy mięśnia sercowego,
- łagodzenie reumatoidalnych i zwyrodnieniowych dolegliwości bólowych.
Jak rozpoznać prawdziwą wanilię?
Istnieje wiele rodzajów wanilii, np. wanilia bourbon, meksykańska, karaibska, tahitańska czy indyjska. Naturalną, pochodzącą z owoców storczyka, należy jednak odróżnić od wanilii syntetycznej, zwanej waniliną i otrzymywanej z etylowaniliny. Ze względu na niski koszt produkcji, a więc niższą cenę, to sztuczny zamiennik cieszy się większą popularnością kupujących.
Prawdziwa wanilia ma znacznie więcej smaku i aromatu niż syntetyczny zamiennik. Już prawie dojrzałe, ale zupełnie bezwonne, strąki rośliny zbiera się i poddaje sześciomiesięcznemu procesowi naprzemiennej fermentacji oraz suszenia. Właśnie w wyniku tego działania stają się one pomarszczonymi i ciemnobrązowymi laskami wanilii, które dopiero wówczas nabierają mocnego słodkawego aromatu.
Jak rozpoznać prawdziwą wanilię? Przede wszystkim uważaj na etykiety. Dokładnie przeczytaj, czy kupujesz cukier waniliowy, czy wanilinowy. Możesz też sprawdzić cenę - wanilia będzie znacznie droższa niż wanilina. Możesz też po prostu nabyć wanilię w laskach - bez problemu dostaniesz ją w supermarkecie, na stoisku z przyprawami oraz w sklepach ze zdrową żywnością.
Wanilia - zastosowanie w kuchni
Przyprawa od razu kojarzy się ze słodyczami. Jakie zastosowanie w kuchni ma wanilia? Na rynku dostępne są cukier waniliowy, proszek waniliowy, olejek lub ekstrakt waniliowy oraz laski wanilii w całości.
Faktycznie, przyprawy przede wszystkim używa się jako dodatek do lodów, zarówno tych waniliowych, jak i czekoladowych (by wzbogacić ich smak). Niektórych deserów nie dałoby się stworzyć bez użycia wanilii, m.in. słynnej włoskiej panna cotty. Do klasycznych przekąsek należą też babka, muffinki waniliowe, musy, budynie czy kremy.
Choć najczęściej wanilię stosuje się w kuchni do deserów, to świetnie sprawdza się też jako dodatek do sosów. Te mogą wzbogacać nie tylko wypieki, ale także wytrawne potrawy. Choć nie jest to intuicyjne, przyprawa pasuje do dań rybnych i owoców morza.
Jak zrobić domowy cukier waniliowy?
W sklepie możesz kupić tańszy cukier wanilinowy (kosztuje ok. złotówki za saszetkę) oraz droższy cukier waniliowy (ok. czterech złotych za saszetkę). Warto jednak postawić na trzecie rozwiązanie, czyli samodzielne przyrządzenie drugiego specyfiku.
Jak zrobić domowy cukier waniliowy? Okazuje się, że to wcale nie jest trudne, choć nieco czasochłonne. Potrzebujesz zaledwie dwóch składników - 250 g cukru i jedną laskę wanilii. Na początku do szklanego lub plastikowego pojemnika wsyp cukier. Laskę wanilii przetnij wzdłuż, otwórz i ze środka wyskrob ziarenka. Przełóż do pojemnika z cukrem, dokładnie wymieszaj.
Pozostałą część laski przetnij na kilka mniejszych kawałków i też dorzuć do naczynia. Odstaw zamknięty pojemnik na dwa tygodnie, co jakiś czas nim wstrząsając (aby przemieszać składniki). Po tym czasie cukier nabiera pysznego waniliowego aromatu.
Domowy cukier waniliowy

Domowy cukier waniliowy / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Wanilia - przeciwwskazania
Skoro wiesz już, jakie właściwości ma ta przyprawa, to musisz dowiedzieć się jeszcze, czy istnieją przeciwwskazania do spożywania wanilii. Co do zasady, jest to łagodny i bezpieczny produkt. Warto jednak pamiętać, że może wywoływać reakcje alergiczne. Jeśli, po zjedzeniu wanilii, pojawią się u ciebie objawy uczulenia, lepiej udaj się do specjalisty.
Zobacz także:
Przepyszna sałatka Ewy Wachowicz na Wielkanoc. Przygotujesz ją w 10 minut! »
Co zamiast pieczywa? 5 zamienników chleba, które warto włączyć do diety »
Nowe wytyczne dotyczące suplementacji witaminy D. Sprawdź, ile potrzebujesz »