Spis treści:
- Chrzan – charakterystyka
- Chrzan – wartości odżywcze
- Właściwości prozdrowotne chrzanu
- Jak zrobić nalewkę z chrzanu?
- Chrzan – zastosowanie w kuchni
Ma charakterystyczny smak i zapach, doskonale wpasowuje się w wielkanocne klimaty kulinarne, kryje w sobie szereg właściwości pozytywnie wpływających na zdrowie. Dziś przyjrzymy się bliżej chrzanowi. Sprawdzimy, jakie ma wartości odżywcze, czym się charakteryzuje oraz jak zrobić nalewkę z chrzanu.
Chrzan – charakterystyka
Chrzan znany był już w czasach starożytnego Egiptu i Rzymu, niemniej jednak za ojczyznę tej rośliny uważa się przede wszystkim regiony zachodniej Azji i Bałkany. Przyprawa najszybciej dojrzewa w klimacie umiarkowanym i na podmokłych terenach, dlatego największe jej skupiska i uprawy znajdziemy w zlewiskach mórz na półkuli północnej naszego globu.
Polski chrzan jest rośliną pospolitą. Występuje często pod alternatywną nazwą słowiański żeń-szeń. Rośnie dziko na łąkach, a dla rolników często jest kłopotliwym chwastem (chrzan jest trucizną dla pasących się na nich krów).
Czym kierować się podczas zakupu świeżego chrzanu do kuchennej obróbki? Korzeń zdrowej, dojrzałej rośliny ma wewnątrz jasnokremowy kolor, jest twardy, bez widocznych fragmentów przesuszenia. Na skórce nie widać wzrastających kiełków lub marszczeń. Zrezygnuj z zakupu rośliny, jeśli dostrzegasz na niej rozległe, brązowe plamy czy zdrewniałe elementy. Nie warto wydawać pieniędzy również wtedy, gdy pod naporem paznokcia odsłonią się spod skórki zazielenione fragmenty.
Chrzan – wartości odżywcze
Jakie wartości odżywcze ma chrzan? Jest źródłem witaminy C oraz minerałów, takich jak: magnez, potas, wapń czy fosfor. Chrzan bez obawy mogą jeść również osoby na diecie, w 100 g zawiera jedynie 81 kcal, ponadto ma niski indeks glikemiczny, dlatego z powodzeniem może znaleźć się w diecie osób chorujących na cukrzycę. W jego składzie obecne są również glukozynolany, które pozytywnie wpływają na odporność organizmu, a takie mają właściwości przeciwnowotworowe. Zawarty jest w nim również kwas foliowy, który w szczególności polecany jest kobietom w ciąży, ze względu na jego pozytywny wpływ na zdrowie rozwijającego się dziecka.
Właściwości prozdrowotne chrzanu
Zastanawiasz się, czy chrzan jest zdrowy? Korzeń ten kryje w sobie mnóstwo prozdrowotnych właściwości. Znany jest przede wszystkim ze swojego działania antybakteryjnego i antygrzybicznego. Wielu ludzi uważa go – obok popularnego czosnku – za naturalny antybiotyk i często stosuje go w sytuacjach obniżonej odporności organizmu i w trakcie leczenia infekcji. Pomaga również na kaszel, zapalenie oskrzeli i zatok.
- Dla walczących z otyłością. Chrzan jest niskokaloryczny i prawie w ogóle nie zawiera tłuszczu. Dlatego możemy doprawiać nim większość potraw bez ryzyka, że w naszym organizmie odłoży się nadwyżka zbędnych produktów przemiany materii. Białko zawarte w chrzanie bezpośrednio bierze udział w budowaniu komórek i odżywianiu poszczególnych części naszego ciała.
- Reguluje ciśnienie krwi. Chrzan jest również źródłem potasu – pierwiastka odpowiedzialnego m.in. za prawidłową budowę naczyń krwionośnych oraz obniżanie ciśnienia krwi. Stosowany jest w profilaktyce chorób układu krążenia, zmniejsza ryzyko udaru i zawału serca.
- Wspomaga trawienie. Masz problemy związane z perystaltyką jelit? Cierpisz na częste zaparcia? Chrzan jest bogaty w substancje (tzw. fitochemikalia), które mają dobroczynny wpływ na funkcjonowanie gruczołów trawiennych. Ponadto jest bogatym źródłem błonnika, który wspomaga metabolizm i ułatwia pozbywanie się z organizmu toksyn, chroni przed miażdżycą i reguluje mikroflorę jelitową.
- Oczyszcza organizm z toksyn. Chrzan ma działanie moczopędne. Dzięki niemu szybciej pozbywamy się z ciała szkodliwych produktów przemiany materii, a co za tym idzie – sprawniej pozbywamy się nadprogramowych kilogramów, a nasze nerki są oczyszczone i lepiej działają. Porcja chrzanu, dodana do tłustego i ciężkostrawnego dania (np. steka), minimalizuje zgubny wpływ tłuszczów na gospodarkę mineralną organizmu.
Roślina jest również znana ze względu na swoje właściwości rozrzedzające krew. Regularnie spożywana wspomaga również proces obniżenia złego cholesterolu w naczyniach krwionośnych.
Chrzan przeciwskazania
Chociaż spożywanie chrzanu na ogół pozytywnie wpływa na zdrowie istnieją pewne przeciwwskazania do jego spożywania. Ze względu na swoją intensywność może podrażniać przewód pokarmowy, dlatego jest niewskazany dla osób, u których występuje choroba wrzodowa lub zapalenie jelit. Może też być niewskazany dla dzieci poniżej czwartego roku życia. Chrzanu nie zaleca się także chorym na niedoczynność tarczycy.
Jak zrobić nalewkę z chrzanu?
Z chrzanu można zrobić również leczniczą nalewkę, która doskonale sprawdzi się na przeziębienie oraz zapalenie zatok. Do jej przygotowania, będziesz potrzebować: 150 g korzenia chrzanu, litr wódki, 60 g miodu, kilka ziarenek czarnego pieprzu (przynajmniej pięć), 10 goździków.
Zacznij od dokładnego umycia korzenia chrzanu, następne obierz go i pokrój w cienkie i długie plastry. Całość włóż do słoika, dodaj goździki i pieprz. W osobnym naczyniu 150 ml wódki połącz z miodem i dokładnie wymieszaj, taką miksturę wlej do składników. Dodaj pozostałą część alkoholu. Zakręć słoik i odstaw w ciemne i chłodne miejsce na cztery dni. Po tym czasie przefiltruj nalewkę przez gazę, płyn wlej do czystej butelki. Możesz przechowywać ją przez 4 miesiące.
Chrzan – zastosowanie w kuchni
Ze względu na bardzo specyficzny i intensywny smak, chrzan podaje się głównie w towarzystwie mięs. Idealnie współgra ze stekami, pieczenią, bitkami czy karkówką. Rzadziej polecany jest do dań na bazie delikatnego drobiu, jeśli jednak chcemy spróbować tego nietypowego połączenia, warto przygotować nieco bardziej stonowany w smaku sos chrzanowy na kwaśnej śmietanie i wywarze warzywno-mięsnym.
W okresie świąt Wielkiej Nocy chrzan to nieodłączny towarzysz jaj przygotowanych według najrozmaitszych przepisów, wędlin, kanapek, białych kiełbas, sałatek warzywnych lub surówek. Świetnie smakuje również w duecie z białym serem. Połączenie tych dwóch składników za pomocą śmietany, będzie doskonałym pomysłem na pastę do jaj lub dodatek do mięs czy zapiekanych ziemniaków.
Nie masz pomysłu, co zrobić z chrzanu? Koniecznie zajrzyj do przepisów naszych użytkowników.
3. Twaróg z chrzanem do chleba
Zobacz przepis
Twaróg z chrzanem do chleba / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
4. Pasta jajeczna z chrzanem
Zobacz przepis
Pasta jajeczna z chrzanem / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
5. Jajka faszerowane chrzanem
Zobacz przepis
Jajka faszerowane chrzanem / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
6. Placki ziemniaczane z chrzanem
Zobacz przepis
Placki ziemniaczane z chrzanem / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
7. Surówka z marchwi i chrzanu
Zobacz przepis
Surówka z marchwi i chrzanu / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
8. Hummus buraczany z chrzanem
Zobacz przepis
Hummus buraczany z chrzanem / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
9. Kotlety mielone z chrzanem
Zobacz przepis
Kotlety mielone z chrzanem / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
10. Roladki z chrzanem i ziemniakami
Zobacz przepis
Roladki z chrzanem i ziemniakami / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Zobacz także:
Obłędnie kremowa zupa chrzanowa Magdy Gessler. Przygotuj zamiast żurku »
Na zmarszczki, przebarwienia i uporczywe wypryski. Ten olej działa jak drogi kosmetyk »
Sekretne składniki siostry Anastazji. Oto co dodaje do surówki z kapusty
