Fot. 123RF/Picsel
Z tego artykułu dowiesz się:
- Dlaczego świętujemy tłusty czwartek
- Jak dawniej obchodzono tłusty czwartek
- W jaki sposób świętuje się tłusty czwartek w różnych regionach Polski
- Jak świętuje się tłusty czwartek na świecie
- Przepisy, które warto przetestować
Tłusty czwartek to wyjątkowa data - trudno jest znaleźć drugi taki dzień w kalendarzu, kiedy można zajadać się pączkami i innymi słodkościami bez większych wyrzutów sumienia. Cukiernie wręcz pękają w szwach od klientów, a z domów ulatnia się zapach świeżo smażonych pączków i faworków.
Okazuje się, że niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, jaką genezę ma tłusty czwartek - skąd się wzięło święto, w którym królują powyższe przekąski, i jak było obchodzone w dawnych latach. Jedno jest pewne - niektóre tradycje związane z tłustym czwartkiem są naprawdę zaskakujące!
Tłusty czwartek - skąd się wzięło święto pączków i faworków?
Korzenie tłustego czwartku sięgają jeszcze czasów starożytnego Rzymu i są ściśle związane z porami roku - niegdyś tego dnia hucznie żegnano zimę i witano wiosnę. Stoły były suto zastawione tłustymi przekąskami, zwłaszcza mięsem, które popijano alkoholem.
Zwyczaj spożywania pączków w słodkiej wersji został zapoczątkowany w Polsce dopiero ok. XVI wieku, a tradycję tę zapożyczono prawdopodobnie od mieszkańców Bliskiego Wschodu. Wcześniej przygotowywane były one w formie wytrawnej, w taki sposób, aby można było najeść się nimi do syta przed 40-dniowym postem.
Tradycje związane z tłustym czwartkiem wiążą się również z pewną małopolską legendą. Otóż w regionie tym nazywany był on combrowym czwartkiem, którego nazwa wzięła się od nazwiska krakowskiego burmistrza. Znany był on przede wszystkim z bezwzględnego podejścia do kobiet handlujących na tamtejszym rynku. Według legendy tłusty czwartek to dzień jego śmierci, który co roku świętowany był przez przekupki huczną zabawą oraz zajadaniem się tłustymi i słodkimi przekąskami.
Nie ulega wątpliwości, że smażenie pączków i faworków w tłusty czwartek kojarzy się z typowo wiejską tradycją. Okazuje się jednak, że przekonanie to ma niewiele wspólnego z rzeczywistością. Na początku praktykowano ten zwyczaj głównie w miastach, a na wieś trafił dopiero na przełomie XIX i XX wieku.
Jak obchodzono tłusty czwartek dawniej?
To, jak obchodzono tłusty czwartek dawniej, może być dla niektórych sporym zaskoczeniem. Jak wiadomo, nie od zawsze sięga się po słodkie pączki z dżemem, marmoladą, czekoladą czy bitą śmietaną. Niegdyś tego dnia królowały tłuste potrawy, zwłaszcza różne rodzaje mięs.
Na najlepsze potrawy mogła pozwolić sobie oczywiście szlachta. Nie oznacza to jednak, że biedniejsi rezygnowali z ucztowania. W ich domach również pojawiały się mięsne specjały, w tym boczek i słonina, które stanowiły główne nadzienie pierwszych pączków. Te przyrządzane były z mąki chlebowej i zapijane winem oraz wódką.
Gdy w Polsce pojawiła się tradycja przygotowywania pączków na słodko, w niektórych z nich umieszczano orzech. Według tamtejszych wierzeń każdy, kto na niego trafił, mógł cieszyć się powodzeniem i dobrobytem przez kolejne lata.
Zobacz też: 7 niezawodnych przepisów na karnawał
Tłusty czwartek w różnych regionach Polski
Wbrew pozorom tłusty czwartek to nie tylko zajadanie się pączkami. Śmiało można rzec, że jest to niezwykle barwne święto, które obchodzone jest na rozmaite sposoby. Jak wygląda tłusty czwartek w różnych regionach Polski? Poznaj najciekawsze wydarzenia i zwyczaje związane z tym dniem.
Wielkopolska
Co roku w Wielkopolsce - a dokładnie w Poznaniu - organizowane są zawody w jedzeniu pączków na czas, których pomysłodawcą jest Cech Cukierników i Piekarzy. Zasada jest prosta - uczestnicy muszą zjeść 10 pączków bez popijania ich wodą. Najlepszy czas to cztery minuty i dwanaście sekund.
Podhale
Tłusty czwartek na Podhalu to idealna okazja do skosztowania tamtejszych pączków oraz wsłuchania się w dźwięki muzyki ludowej. Co roku organizowany jest tam koncert, w którym uczestniczą zarówno polscy, jak i zagraniczni artyści. Tematem przewodnim wydarzenia są historyczni podhalańscy dudziarze.
Zobacz też: Najpopularniejsze, góralskie potrawy
Kaszuby
Lista słodkości serwowanych na Kaszubach jest naprawdę imponująca. Widnieją na niej m.in. plińce, czyli placki ziemniaczane posypane cukrem, grochowinki kociewskie, tj. faworki wypiekane na drożdżach, oraz ruchańce - pulchne placuszki z ciasta drożdżowego. Warto wspomnieć również o lukrowanych drożdżówkach oraz purclach kaszubskich, czyli pączkach nadziewanych powidłami.
Śląsk
Podobnie jak w przypadku Kaszub, na Śląsku można natknąć się na potrawy, które cieszą się popularnością jedynie w tym konkretnym regionie. Należą do nich niewątpliwie buchty, czyli miękkie drożdżowe bułeczki, nadziewane najczęściej powidłami śliwkowymi. W tłusty czwartek Ślązacy zajadają się również chrustkami (śląskimi faworkami) oraz kreplami, czyli pączkami.
Podlasie
Jedną z tradycji związanych z tłustym czwartkiem na Podlasiu jest spożywanie pączków podlaskich, które powstają na bazie twarogu oraz takich składników, jak masło, drożdże, jajka, cukier puder i mąka. Tego dnia mieszkańcy Podlasia nie skupiają się jedynie na jedzeniu słodkości. W miejscowości Radziwiłłów, na przykład, organizowany jest przemarsz przebierańców, w którym chętnie uczestniczą zarówno mieszkańcy, jak i turyści.
Zobacz też: Jak zrobić faworki idealne?
Tradycje związane z tłustym czwartkiem na świecie
Święto przypominające polski tłusty czwartek obchodzone jest w wielu miejscach na świecie. Oczywiście nie każde z nich wiąże się ze spożywaniem pączków i faworków, a wielu innych przekąsek, wśród których prym wiodą naleśniki, gofry, a nawet mięso. Które zagraniczne święta można porównać do tłustego czwartku i jakie przysmaki je symbolizują? Oto kilka przykładów:
- Francja (Mardi Gras) - naleśniki,
- Rosja (Maslenica) - bliny,
- Wielka Brytania (Pancake Tuesday) - naleśniki,
- Niemcy (Schmotziger Donnerstag) - pączki,
- Norwegia (Fastelavnssondag) - pączki, oponki, słodkie bułeczki,
- Grecja (Tsiknopempti) - grillowane mięso,
- Hiszpania (Jueves Lardero) - drożdżowe bułeczki,
- Włochy (Martedi Grasso) - włoskie regionalne wypieki.
Tłusty czwartek - najlepsze przepisy na słodkości
Wszyscy fani słodkości z pewnością przyznają, że najlepsze tradycje związane z tłustym czwartkiem to te, w których pierwszoplanową rolę grają pączki, faworki i inne słodkie przysmaki. Wolisz przyrządzić je samodzielnie, niż skorzystać z oferty pobliskiej cukierni? Zatem warto sięgnąć po sprawdzone receptury, które wychodzą zawsze i każdemu.Oto kilka ciekawych propozycji naszych użytkowników, które warto przetestować przy najbliższej okazji.
Fot. W tłusty czwartek musisz zjeść przynajmniej jednego / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. Oponki to szybsza alternatywna dla pączków / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. Faworki to obowiązkowa pozycja na tłusty czwartek / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. Przepyszne pączki hiszpańskie nazywane też gniazdkami / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. Aż trudno uwierzyć, że te pączki zrobisz tak szybko / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Zobacz, jak łatwo możesz zarabiać ze Smakerem. Kliknij!
Zobacz także:
Placki z gotowanych ziemniaków: Idealne na słono, jak i na słodko »
Błędy podczas przygotowania owsianki. Czego lepiej unikać? »