Fot.123RF/Picsel
Kuchnia w tym bałkańskim kraju jest bardzo różnorodna. Wpływ na tradycje kulinarne miały bowiem aspekty historyczne Chorwacji; znajdziemy tam wyraźne wpływy kuchni włoskiej, austriackiej, węgierskiej czy tureckiej. Dość zauważalne są również różnice w kuchniach regionalnych: niektórych dań serwowanych w południowej Dalmacji, nie zjemy już w Istrii czy Slawonii. Dużo tradycyjnych potraw ma też swoje regionalne odmiany.
Jednak w całym kraju na stołach nie zabraknie ryb, owoców morza, mięs (szczególnie jagnięciny, cielęciny lub wieprzowiny) regionalnych serów, a także śródziemnomorskich przypraw, oliwy z oliwek czy owoców.
Chorwackie sery i wędliny
Na przystawkę w Chorwacji można zamówić paški sir i pršut, czyli regionalny ser z wyspy Pag, z wędzoną szynką, która przypomina włoskie prosciutto. Wszystko to powinno być obowiązkowo podane w towarzystwie śródziemnomorskich oliwek oraz aromatycznych ziół. Popularny w Slawonii jest również kulen - wędzona wędlina przypominająca salami, którą doprawia się ostrą papryką i czosnkiem.
Raj dla miłośników ryb
Nie da się ukryć, że w kuchni chorwackiej królują ryby i owoce morza. Do popularnych, tradycyjnych dań należą różnego rodzaju rybne potrawki. Miłośnikom pikantny potraw z pewnością zasmakuje aromatyczny fiš paprikaš. Równie smakowitą propozycją jest brudet - gulasz z kilku rodzajów ryb, głównie z węgorza, duszony z cebulą, warzywami i sosem pomidorowym. Obowiązkowo spróbujcie również gregady, czyli rybnego gulaszu gotowanego na białym winie, z dużą ilością pietruszki, czosnku, cebuli i ziemniaków.
Chorwaci uwielbiają grillować, dlatego też na ich stołach bardzo często gości riba sa žara, czyli różnego rodzaju ryby z rusztu - w tym wypadku siła tkwi w prostocie. Wisienką na torcie z dań rybnych jest morski pas na žaru - grillowane mięso z rekina.
Miłośnicy owoców morza powinni spróbować crni rižoto (czarne risotto), które swoją nietypową barwę zawdzięcza dodatkowi atramentu kałamarnicy. Kolejnym daniem wartym uwagi jest škampi na buzaru, czyli krewetki lub małże, krótko gotowane, z dodatkiem białego wina, bułki tartej, natki pietruszki i czosnku. Na chorwackich stołach równie często goszczą langusty oraz dania z ośmiornicami.
Fot. Chorwacja to nie tylko pyszne jedzenie, ale też piękne widoki/ 123RF/Picsel
Bałkańskie mięsa
Nie sposób opuścić Chorwacji bez skosztowania słynnej pašticada s njokima - potrawy, którą nazywa się „królową dalmatyńskiej kuchni", na którą każda rodzina ma swój własny przepis. Danie jest pracochłonne i wymaga sporo cierpliwości, jednak efekt bez wątpienia wart jest wysiłku. Aby zrobić pašticadę, mięso (wołowinę lub cielęcinę) należy marynować w occie przez kilka dni. Dopiero po tym czasie jest ono obsmażane i duszone w czerwonym winie. W efekcie jest niesłychanie delikatne i wręcz rozpływa się w ustach. Danie należy obowiązkowo podać z kluseczkami ziemniaczanymi.
W Chorwacji, podobnie jak na całych Bałkanach, wyjątkowo popularne są wszelkiego rodzaju potrawy z grilla. Polacy odwiedzający tamte rejony najczęściej wybierają ćevapčići - aromatyczne paluchy z mielonego mięsa - oraz pljeskavica - kotlet z siekanego mięsa, który bardzo często bywa nadziewany lokalnymi serami.
W rejonie Slawonii, często spotykane jest čobanac - pikantny gulasz z różnych rodzajów mięs. Tradycyjną metodą przyrządzania mięs, warzyw i owoców morza jest ispod peke, co w wolnym tłumaczeniu oznacza "pod przykryciem". Polega ona na umieszczeniu wszystkich składników dania na tacy, która następnie zostaje przykryta pokrywką przypominającą dzwon. Naczynie umieszcza się na kilka godzin w żarze.
Tworząc kulinarny przewodnik po Chorwacji, nie sposób nie wspomnieć o tradycyjnych štruklji, najbardziej popularnych w Zagrzebiu. To przepyszne ciasto, wypełnia się różnego rodzaju farszami, jednak najczęściej jest to twaróg lub śmietana. Niemal w każdej piekarni będzie czekać na was także burek, czyli prosta przekąska przygotowywana z ciasta filo nadziewanego mięsem, serem, szpinakiem lub owocami. Tradycyjną dalmatyńską potrawą jest soparnik - pikantny placek z nadzieniem z botwiny lub szpinaku.
Czas na deser
Po tak obfitej i kolorowej tacy tradycyjnych, chorwackich dań, pora na coś słodkiego. I tutaj nie brakuje regionalnych przysmaków. Na południu możemy posmakować krašuljci - kruchych ciasteczek o śmietankowym lub kakaowym smaku z dodatkiem czekolady. Najbardziej popularne są jednak fritule, które zachwycą zarówno podniebienia dzieci, jak i dorosłych. Jest to przypominający malutkie pączki rarytas, zrobiony z mąki, jabłka i skórki cytrynowej, smażony na głębokim oleju. Chętnie jedzone są też kroštule - odpowiednik polskich faworków, a także arancini - kandyzowana w cukrze skórka pomarańczy.
Kulinarne pamiątki
Będąc na wakacjach w Chorwacji, warto skusić się na niewielkie zakupy, by wracając do Polski, zabrać ze sobą chociaż namiastkę tego pięknego kraju. Z pewnością należy wziąć pod uwagę oliwę z oliwek, regionalne sery, szynkę pršut, świeże lub suszone figi, które rosną na drzewach praktycznie w całym kraju, a także miód lawendowy, cytrusowy lub kasztanowy.
Na liście zakupów smakoszy mocniejszych trunków powinna znaleźć się również rakija - alkohol wytwarzany z przefermentowanych owoców, najczęściej z winogron, śliwek czy gruszek, a także regionalne wina czy piwo.
Jeśli w najbliższym czasie nie możecie wybrać się do Chorwacji, spróbujcie odtworzyć tamtejsze smaki w zaciszu własnej kuchni. Pomogą wam w tym przepisy naszych użytkowników.
1. Čevapčići - szaszłyczki z mielonego mięsa
Fot. Fafiatko na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
2. Gnocchi z gulaszem jagnięcym (Janjeci gulaš s njokoma)
Fot. Wiech_K na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. Wiech_K na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. janeneverwhere na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. Wiech_K na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
6. Rapski taler - przekąski z Rabu
Fot. Wiech_K na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. Obserwator na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. Obserwator na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
9. Gjuwecz - duszony kurczak po chorwacku
Fot. Obserwator na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. Murphy na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. Anetaa26 na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. Wiech_K na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. Izaa_a na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Zobacz, jak łatwo możesz zarabiać ze Smakerem. Kliknij!
Tekst: Karolina Ciejka
