Spis treści:
- Co to jest lukrecja?
- Jakie właściwości ma lukrecja?
- Jakie działanie ma lukrecja?
- Co można zrobić z korzenia lukrecji?
- Lukrecja w kuchni
Ta roślina, choć wygląda bardzo niepozornie, posiada wiele właściwości, dla których warto uwzględnić ją w swojej domowej zielarskiej apteczce. Jakie działanie ma lukrecja? Co można z niej zrobić i jak wykorzystać ją w kuchni? Czy to tylko składnik czarnych cukierków, a może coś znacznie lepszego? Na te pytania postaramy się odpowiedzieć w tym artykule.
Co to jest lukrecja?
Zacznijmy jednak od podstawowego pytania – co to jest lukrecja? Jaki to rodzaj rośliny? Lukrecja jest byliną z rodziny bobowatych. Nazwa pochodzi od słów glykis, czyli słodki i rhiza, czyli korzeń. Na świecie znaleźć można aż trzydzieści gatunków lukrecji, jednak najczęściej stosowana jest lukrecja gładka, która pochodzi z Europy Południowej i Azji. Obecnie największe jej uprawy znajdują się w Hiszpanii, Rosji, Japonii, północnych Chinach, Turcji i Iraku.
Zwłaszcza obecność Chin powinna zwrócić waszą uwagę. Oczywiście ze względu na medycynę chińską i zastosowanie w niej korzenia lukrecji. Tak, jest on uznawany za jeden z najstarszych leków pochodzenia naturalnego. Według zapisków stosowany był już od ponad 4000 lat. W Chinach nadal stosuje się go chętnie i często. W krajach europejskich wygląda to trochę inaczej. Zapomnieliśmy o wspaniałych właściwościach lukrecji, skupiając się na jej smaku. Warto więc przypomnieć sobie, dlaczego ta roślina była kiedyś tak bardzo ceniona.
Jakie właściwości ma lukrecja?
Lukrecja to aż 400 składników chemicznych, z których większość to flawonoidy, kumaryny i saponiny triterpenowe. Prawdopodobnie większość z tych nazw doskonale kojarzycie. Flawonoidy to związki występujące w roślinach, które charakteryzują się między innymi silnym działaniem przeciwutleniającym. Kumaryny to substancje działające przeciwbólowo, przeciwobrzękowo, uspokajająco i przeciwutleniająco. Saponiny działają wykrztuśnie, moczopędnie, przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie. Już te informacje dają nam doskonały ogląd na właściwości lukrecji.
Olejek eteryczny lukrecji również jest czymś, czemu warto się przyjrzeć. To blisko 30 substancji, które wykazują właściwości zdrowotne i lecznicze. Znajdziemy wśród nich linalol, aldehyd benzoesowy czy fenchon. Między innymi dlatego lukrecja może pozytywnie wpływać na układ oddechowy, działać rozkurczowo i wykrztuśnie, a także bakteriostatycznie, immunosupresyjnie i przeciwwirusowo. Te właściwości przypisuje się przede wszystkim glicyryzynie, która znajduje się w korzeniu lukrecji. Dlatego w medycynie chińskiej jest on uznawany za doskonały lek na schorzenia górnych dróg oddechowych, ale też zwykłe przeziębienia.
Lukrecja ma też pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu pokarmowego. Łagodzi dolegliwości trawienne, z którymi borykamy się po zbyt obfitym obiedzie, ale też wspiera regenerację błon śluzowych żołądka i jelit. Lukrecja zawiera również fitoestrogeny. To dobra wiadomość dla kobiet, które ciężko przechodzą przez okres menopauz bądź zespół napięcia przedmiesiączkowego. Fitoestrogeny mogą znacznie załagodzić nieprzyjemne objawy.
Jakie działanie ma lukrecja?
Roślina ta działa antyalergicznie, przeciwłojotokowo, antyoksydacyjnie, łagodzi stany zapalne i obrzęki. Wzmacnia układ trawienny i może redukować objawy zgagi. Odbudowuje śluzówkę układu pokarmowego, zwiększa wydzielanie trzustkowe. Działa wykrztuśnie, więc jest zalecana przy kaszlu – zwłaszcza mokrym. Dodatkowo może wspierać leczenie trądziku czy pomagać w walce z drobnoustrojami w jamie ustnej. Wymieniać można naprawdę długo – lista chorób i schorzeń, w jakich wspiera lukrecja, jest naprawdę długa.
Co można zrobić z korzenia lukrecji?
Prawdopodobnie zastanawiacie się, co można zrobić z korzenia lukrecji. Czy jest to tylko składnik cukierków? Stanowczo nie! Ze względu na to, iż lukrecja polecana jest podczas przeziębień oraz chorób układu oddechowego, warto przyrządzić z niej na przykład syrop na kaszel. Jak? Można zrobić go z samej lukrecji – najlepiej sproszkowanego korzenia – jednak świetnie smakować będzie również z dodatkiem tymianku i goździków. Wystarczy łyżka korzenia i tymianku oraz trzy goździki. Wrzućcie je do garnuszka, zalejcie 400 mililitrami wody i gotujcie na wolnym ogniu przez 10 minut. Po tym czasie odstawcie do wystygnięcia. Odcedźcie, by pozbyć się roślin, a następnie dodajcie łyżkę miodu i sok z połówki cytryny. Jeśli chcecie na dłużej zachować cenne substancje z wszystkich roślin, które zostały użyte w syropie, dodajcie do niego 30 gramów gliceryny. Dzięki temu syrop będzie idealny również dla dzieci. Syrop należy przechowywać w lodówce.
Co jeszcze można zrobić z lukrecji? Oczywiście nalewkę. To chyba najlepszy sposób na to, by wykorzystać nietypowy smak korzenia lukrecji i jednocześnie zrobić coś dobrego dla swojego zdrowia. Zacznijcie od pokrojenia 50 gramów korzenia lukrecji. Zróbcie to bardzo drobno, by wydobyć jak najwięcej olejków eterycznych z rośliny. Potrzebny będzie również spirytus – 300 mililitrów – taka sama ilość wody oraz około 60 gramów miodu.
Pokrojony korzeń utłuczcie w moździerzu bardzo dokładnie. Następnie przełóżcie go do słoika i zalejcie spirytusem. Zostawcie pod przykryciem na siedem dni. Po tym czasie zagotujcie wodę, a gdy ostygnie, wymieszajcie ją z miodem. Wodę z miodem należy przelać do słoika i trzymać pod przykryciem przez kolejne siedem dni. Nalewka jest już gotowa – należy ją tylko przecedzić i przelać do buteleczek z ciemnego szkła. Można wypijać ją podczas przeziębień i infekcji dróg oddechowych. Świetnie sprawdzi się jako dodatek do herbaty.
Lukrecja w kuchni
Jak sprawdza się lukrecja w kuchni? Wiecie już, że można zrobić z niej doskonałą nalewkę, a także syrop. Ale to oczywiście nie wszystko. Lukrecja, ze względu na swój specyficzny, acz słodki smak, jest świetnym dodatkiem do ciast i słodkich wypieków. Idealnie sprawdzi się na przykład jako jedna z przypraw do piernika. Należy jednak uważać, by nie przesadzić z ilością. Lukrecja ma silny, dominujący smak, dlatego powinno się jej używać oszczędnie. Można nią aromatyzować soki owocowe, desery, koktajle, dżemy i oczywiście ciasta i ciasteczka. Co ciekawe, w Chinach dodaje się ją również do bulionów, by uzyskać jeszcze bardziej intensywny smak. Jeśli więc przygotowujecie aromatyczną zupę, warto dodać do niej odrobinę startego korzenia lukrecji.
Lukrecja to nie tylko składnik cukierków z dzieciństwa. To wartościowe zioło, z którego właściwości naprawdę warto korzystać.
Źródło: Smaker.pl
Opracowała: Redakcja Smaker.pl
Zobacz także:
Zupy, jakie jadano za czasów PRL. Jakie przepisy warto odtworzyć »
Kwercetynę znajdziesz w czerwonej cebuli. Pomoże w cukrzycy, przegoni wirusy, wspomoże mózg »
Tani i ma tylko 97 kcal. Jesz go z chlebem, a możesz zrobić kotlety, a nawet ciasto »
