Fot. 123RF/Picsel
Dieta bezglutenowa to sposób odżywiania, który całkowicie eliminuje gluten z codziennego jadłospisu. Wprowadzenie w życie tego modelu żywieniowego powinno być poprzedzone szeregiem badań i odpowiednią diagnostyką, która potwierdzi, czy stan twojego zdrowia kwalifikuje cię do diety bezglutenowej. Dlaczego krok ten jest tak ważny?
Ponieważ bezglutenowe menu należy do diet eliminacyjnych, które nie są zazwyczaj wskazane dla osób bez konkretnych objawów.
Przy jakich schorzeniach pozbycie się glutenu z potraw jest najbardziej pożądane? Celiakia, nietolerancja glutenu, uczulenie na gluten, a także choroba Duhringa czy nieceliakalna nadwrażliwość na gluten to przypadłości, które wymagają przejścia na dietę bezglutenową.
Jakie objawy powinny cię zaniepokoić? Do tych najbardziej alarmujących należą wszystkie dolegliwości ze strony układu pokarmowego, ale nie tylko.
Niepokojące sygnały, które może ci wysyłać twój organizm, to:
- bóle brzucha,
- biegunki,
- afty,
- niedobory pokarmowe,
- zaparcia,
- wzdęcia,
- anemia.
Inne elementy, na które warto zwrócić uwagę, a które nie są bezpośrednio związane z procesami trawiennymi, to: przewlekłe uczucie zmęczenia, rozchwianie emocjonalne, stany depresyjne oraz zmiany skórne w postaci pokrzywki, rumienia czy wysypki.
Oprócz wizyty u lekarza, do pełnej diagnozy niezbędny jest odpowiedni pakiet badań. Zazwyczaj te wykonuje się z krwi, a jeśli wyniki nie potwierdzają schorzenia, pacjent zostaje skierowany na biopsję jelita cienkiego. Gdy celiakia zostaje wykluczona podstawowym zestawem badań, gastrolog zleca dodatkową diagnostykę w kierunku alergii i nietolerancji.
Czym jest gluten?
Nietolerancja glutenu to twój największy wróg przy układaniu tygodniowego jadłospisu? Aby móc usprawnić ten proces do maksimum, w pierwszej kolejności należy zrozumieć, czym jest sprawca całego zamieszania.
Gluten to mieszanina białek występująca w szeregu potraw obecnych w codziennej diecie. W połączeniu z wodą substancje te są odpowiedzialne za elastyczność ciasta, a także odporność na wysychanie artykułów i skrócenie czasu fermentacji. Dzięki swojej właściwości pozwalającej na zachowanie aromatu produktów spożywczych gluten jest chętnie dodawany do przetworów, w których naturalnie na próżno go szukać.
Związek chemiczny magazynowany jest głównie w zarodkach ziaren i występuje pod postacią awenin, hordein i sekalin. Wymienione frakcje białek odpowiadają za wzmożoną reakcję układu immunologicznego, skutkując nieprzyjemnymi dolegliwościami trawiennymi.
Weź udział w konkursie i wygraj 250, 500 lub 1000 zł! Kliknij!
W czym jest gluten?
Uczulenie na gluten zmusza cię do ograniczenia bądź całkowitej eliminacji tej substancji z dań? Podejdź do diety bezglutenowej strategicznie i spisz wszystkie najpopularniejsze artykuły, które w niego obfitują. W czym jest gluten?
Gluten znajduje się przede wszystkim w produktach zbożowych, przetworach mlecznych, warzywnych i owocowych, gotowych ciastach i słodyczach, niektórych napojach i przyprawach. Wystrzegaj się wszelkich towarów spożywczych, które w swoim składzie zawierają pszenicę, żyto, owies i jęczmień.
Na liście zakazanego pożywienia umieść również kasze, w tym kaszę pęczak, jęczmienną, kuskus i perłową. Do przygotowania panierek nie stosuj tradycyjnej mąki oraz bułki tartej i gotowych mieszanek. Uważaj również na dania garmażeryjne, takie jak kopytka, pierogi, mrożone pizze, a nawet niektóre mrożone miksy warzywne.
Na szczęście od wielu lat producenci na terenie Unii Europejskiej zobowiązani są do umieszczania na wyrobach specjalnego symbolu świadczącego o tym, że produkują artykuły bezglutenowe. Chorujesz na celiakię? Szukaj zielonego znaczka z przekreślonym kłosem. Jego obecność na opakowaniu oznacza, że towar jest w pełni bezpieczny do spożywania dla osób na diecie bezglutenowej.
Nietolerancja glutenu: objawy, które powinny cię zaniepokoić
Wydaje ci się, że na horyzoncie pojawiła się nietolerancja glutenu? Objawy, które powinny zwrócić twoją uwagę, to przede wszystkim biegunka, bóle brzucha, wymioty i uporczywe wzdęcia. Inne mniej oczywiste elementy, którym warto się bliżej przyjrzeć, to dolegliwości ze strony układu oddechowego, w tym duszności.
Jakie inne przesłanki mogą skłonić cię do rozważenia przejścia na dietę bezglutenową? Należą do nich wszelkie zmiany skórne. Doświadczasz swędzenia, pokrzywki lub atopowego zapalenia skóry? Najwyższy czas zastanowić się nad wizytą nie tylko u dermatologa, ale również u dobrego gastrologa, który szybko wychwyci pierwsze sygnały nietolerancji glutenu.
Pamiętaj, że w przypadku tego schorzenia objawy często bywają niespecyficzne. Jeśli przypadłości, z którymi ostatnio się borykałeś, nie do końca pasują do wyżej wymienionych symptomów, obserwuj swoje ciało i sygnały, które wysyła ci po spożyciu produktów glutenowych. Jeśli zauważysz jakąkolwiek zależność między twoimi daniami i przekąskami a występującymi oznakami, niezwłocznie skontaktuj się ze specjalistą.
Zobacz także: Koktajl z dużą ilością witaminy C (z jabłek, pietruszki i imbiru)
Dieta bezglutenowa: lista produktów dozwolonych
Jeśli przejście na dietę bezglutenową jawi ci się jako kulinarna katastrofa, wystarczy, że poświęcisz trochę czasu na zapoznanie się z artykułami spożywczymi dozwolonymi w tym modelu odżywiania. Pierwsze koty za płoty i łatwo wyczarujesz najpyszniejsze potrawy, które zaskoczą nie tylko ciebie, ale również twoją rodzinę i przyjaciół.
Produkty bezglutenowe, które są doskonałą alternatywą dla produktów pszenicznych, to kukurydza, proso, ryż, gryka, ziemniaki, maniok, soja, fasola, a nawet sorgo. Wszystkie z nich stanowią wyśmienity dodatek do obiadów. Ponadto rynek obfituje w wiele mącznych zamienników klasycznych zbóż. Mąkę tortową w swoich wypiekach możesz bez problemu zastąpić mąką gryczaną, a makaron durum takim z zielonego groszku.
Dodatkowym sposobem na całkowite pozbycie się glutenu z diety jest postawienie na nieprzetworzone przekąski, które wykonasz od zera w zaciszu własnej kuchni. Zrezygnuj z gotowych mrożonych potraw i staraj się tworzyć jadłospis na bazie świeżych warzyw i owoców, a także zdrowych źródeł białka i tłuszczu.
Niech twoje dania składają się w 60-75% z sezonowych produktów roślinnych. Wysokoprzetworzone batony czekoladowe zamień na krem na bazie awokado, banana i kakao, a kupną pizzę na taką, którą przygotujesz samodzielnie w domu z bezglutenowej mąki. Wystarczy trochę inspiracji, a nowa dieta nie będzie taka straszna.
Brakuje ci pomysłu na ciekawe kulinarne rozwiązania bez glutenu? Zapraszamy na nasz portal, na którym znajdziesz wiele wyśmienitych przysmaków i kreatywnych potraw, które świetnie wpiszą się w zasady diety bezglutenowej! Tutaj kilka z nich:
1. Bezglutenowy chlebek gryczany
Bezglutenowy chleb / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Bezglutenowe kopytka / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
3. Bezglutenowe ruskie pierogi
Bezglutenowe ruskie pierogi przepis / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
4. Bezglutenowy makaron z tuńczykiem
Bezglutenowy obiad / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
5. Drożdżówka bezglutenowa z kakao
Bezglutenowy deser / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Zobacz także:
Pięć nietypowych dodatków do kawy »
