Spis treści:
Sos tzatziki, w Polsce nazywany również cacyki, to wspaniały dodatek do chlebków pita oraz dań mięsnych, np. gyrosa. Nie wymaga wiele wysiłku i składników, za to świetnie podkreśla lub dopełnia smak potraw i tworzy z nimi ciekawą kompozycję. Okazuje się, że właściwości sosu tzatziki również zachęcają do jego regularnego spożywania. Przekonaj się, skąd pochodzi ten dip i jak działa na organizm.
Sos tzatziki - pochodzenie
Skąd pochodzi sos tzatziki? Kojarzony jest przede wszystkim z Grecją, w której podaje się go o różnych porach dnia i do każdego rodzaju dań - od tych surowych, przez pieczone i smażone, aż do grillowanych. Dip pasuje do potraw mięsnych, rybnych, warzywnych, a nawet jako przystawka do pieczywa czy sałatek. Wówczas stanowi tzw. meze (gr. μεζέ), czyli grecką przekąskę.
Pochodzenie sosu tzatziki jest jednak inne. Wywodzi się oryginalnie z Turcji, gdzie określa się go mianem cacik. Oficjalnie sos na bazie jogurtu i świeżych ogórków pojawił się tam już w 1876 roku. Grecy zapożyczyli zarówno przepis, jak i nazwę dipu. Co więcej, podobne dodatki znajdziemy też w Bułgarii (tarator), Iranie (Must-o-Khiar) i krajach arabskich (jajik).
Jak zrobić sos tzatziki?
W składzie podobny jest do taratora, czyli bułgarskiego chłodnika. Obowiązkowymi elementami sosu tzatziki są: gęsty grecki jogurt 10 proc., ogórek, czosnek i oliwa. Często jednak urozmaica się go o dodatkowe produkty, m.in. ocet winny, koperek czy pieprz. W najbogatszej wersji dodaje się też sok z cytryny, miętę, ser feta, pietruszki czy pietruszkę.
Jak zrobić tradycyjny sos tzatziki? To naprawdę nic trudnego. Przygotuj 200 gramów gęstego jogurtu greckiego, trzy mniejsze ogórki gruntowe, duży ząbek czosnku i łyżkę oliwy. Jeśli lubisz wyraziste dipy, weź jeszcze sól i posiekaną natkę koperku.
Ogórki umyj, obierz i poszatkuj bardzo drobno. Przełóż na sito, oprósz delikatnie solą i poczekaj, aż puszczą wodę. Odciśnij z jej nadmiaru. Następnie obierz czosnek i poszatkuj ząbek.
Do miski wlej gęsty jogurt. Wrzuć rozdrobniony czosnek i ogórki. Posól do smaku i przemieszaj wszystkie składniki. Wlej łyżkę oliwy. Możesz zamieszać lub pozostawić oliwę na wierzchu. Udekoruj jeszcze posiekaną natką koperku.
Sprawdź także: Przepisy na nadzienie do tortilli - na zimno i na ciepło
Sos tzatziki - właściwości
Cenne właściwości sos tzatziki zawdzięcza składnikom, z których się go przygotowuje. Jogurt, ogórki, oliwa i czosnek to niezbędne elementy dipu. Jak wpływają na organizm? Zdecydowanie pozytywnie!
Do prozdrowotnych właściwości jogurtu greckiego można zaliczyć przede wszystkim korzystny wpływ na układ kostny. Produkt zawiera wapń, który wzmacnia kości. Ma on też mniej kalorii niż inne jogurty, a więcej białka i probiotyków, co przekłada się na regulację pracy jelit, zapewnienie uczucia sytości, przyspieszenie metabolizmu i wsparcie w odchudzaniu. To także cenne źródło jodu i witaminy B12.
Ogórki gruntowe z kolei w 95 proc. składają się z wody, dlatego są niskokaloryczne i mają niski indeks glikemiczny. To świetny sposób na nawodnienie. Jedząc je, uzupełniasz niedobory wielu minerałów. Warzywa wykazują działanie przeciwnowotworowe i moczopędne (oczyszczają z toksyn), pomagają regulować ciśnienie krwi, odkwaszają i łagodzą dolegliwości układu pokarmowego. Zawierają także przeciwutleniacze, które spowalniają procesy starzenia się organizmu.
Reklama
Niskokaloryczny czosnek znany jest ze swoich zdrowotnych właściwości i określany nawet mianem naturalnego antybiotyku. Dzięki witaminie C, w którą jest bogaty, wzmacnia układ odpornościowy i zapobiega infekcjom. Działa przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo i przeciwwirusowo. Świetnie reguluje ciśnienie krwi, dlatego poleca się go osobom z nadciśnieniem. Sercowcy również powinni go regularnie jeść, ponieważ dostarcza witaminę E - odpowiedzialną za redukcję podwyższonego stężenia cholesterolu we krwi.
Ostatni składnik, czyli oliwa z oliwek, to źródło wielu witamin, w tym A, E, D i K. Wzmacnia kości, pomaga przy miażdżycy, kamicy żółciowej, nieżycie żołądka i w zaparciach. Co więcej, przeciwdziała zakrzepom i rozwojowi nowotworów. Zalecana jest cukrzykom, ponieważ świetnie wyrównuje poziom cukru we krwi.
Jeśli do dipu dołączysz jeszcze sok z cytryny czy posiekany koperek, możesz liczyć nawet na więcej cennych właściwości.
Chcesz wypróbować sprawdzony przepis na sos tzatziki? Skuś się na jedną z poniższych receptur, które zaproponowali nasi użytkownicy:
Zobacz także:
Dieta niełączenia to sposób na problemy jelitowe i nadwagę. Jak ją stosować? »
Wspieramy Ukrainę. Tu zamieścisz ogłoszenie o swojej pomocy »
Grill, piknik a może garden party? Sprawdź prognozę pogody i nie daj się zaskoczyć! Wypróbuj aplikację Pogoda Interia! Zainstaluj z Google Play lub App Store »