Fot. 123RF/Picsel
Uprawa drzewek oliwnych sięga 5-6 tys. lat wstecz. Najliczniejsze dowody na to znaleziono w Syrii, Palestynie i na Krecie. Dziś na gaje oliwne można się natknąć we Włoszech, Grecji czy Francji. Największym producentem oliwek jest Hiszpania.
Oliwka zawiera ok. 36 proc. tłuszczów. Są to jednak tłuszcze korzystne dla zdrowia. Oliwki to także dobre źródło żelaza, witaminy E oraz polifenoli, silnych antyoksydantów. Zawartość polifenoli w zielonych, niedojrzałych oliwkach to 161 mg/100 g, a w czarnych, dojrzałych - 117 mg/100 g. To ponad dwukrotnie więcej niż w oliwie extra virgin.
Skuteczne oczyszczanie
Dzięki wysokiej zawartości antyoksydantów, oliwki mogą pełnić rolę ochronną dla komórek, szczególnie w przypadku cukrzycy, ale będą korzystne także dla zdrowych osób. Substancje o działaniu antyoksydacyjnym wymiatają wolne rodniki i nie pozwalają na sianie przez nie spustoszenia w organizmie. Podobnie jak oliwki działają także zielona herbata, żurawina, kurkuma czy oliwa z oliwek.
Jednym z ważnych polifenoli występującym w oliwkach i oliwie jest hydroksytyrysol. Wymiata on wolne rodniki oraz mobilizuje organizm do samodzielnego pozbywania się tych niszczycielskich, reaktywnych form tlenu. Podejrzewa się, że polifenol ten - wraz z innymi antyoksydantami obecnymi w oliwkach - może potencjalnie zmniejszać ryzyko cukrzycy typu drugiego. Potwierdzają to badania wykazujące, że ekstrakt z oliwek i ich liści chroni komórki beta produkujące insulinę.
Zwalczają raka i alergie, wzmacniają kości
Zawarte w oliwkach antyoksydanty mają potencjalne działanie zmniejszające ryzyko raka (zmniejszały raka piersi i raka jelita grubego w testach in vitro, czyli poza organizmem) oraz utraty wapnia z kości. Chronią więc też prawdopodobnie przed osteoporozą. Według badań, oliwki zmniejszają także reakcje alergiczne, dzięki swojemu działaniu przeciwhistaminowemu.
Nie tylko same oliwki są dla nas zdrowe. W kosmetyce wykorzystuje się także zmielone pestki oliwek, trwają również badania nad wyciągami z liści oliwnych, które stosowane były w medycynie ludowej krajów śródziemnomorskich.
Rodzaje oliwek
Oliwki można jeść na świeżo, jednak ich trwałość jest niska, dlatego w Polsce trafiamy najczęściej na oliwki zakonserwowane w słoiczkach. Są dostępne w różnych zalewach oraz wydrylowane, z różnymi nadzieniami - takimi, jak czosnek, migdały, ser feta - lub niepozbawione pestek.
W sklepach można znaleźć słoiczki wypełnione zielonymi i czarnymi oliwkami. Są to tak naprawdę te same odmiany oliwek, zerwane jednak w innych momentach w cyklu rozwoju owocu. Zielone zbierane są po uzyskaniu odpowiedniej wielkości, ale przed dojrzeniem, czarne - kiedy są w pełni dojrzałe. Rzadziej spotykane czerwone oliwki to „faza pomiędzy” - jeszcze nie do końca dojrzałe, ale nie mające już zielonego koloru.
Fot. Fiorof na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie.
Fot. Fafiatko na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie.
Fot. Coma na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie.
4. Pesto oliwkowo-pietruszkowe
Fot. Futka na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie.
5. Wegetariańskie leczo z oliwkami
Fot. Kardamonovy na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie.
Fot. Dolcevita-in-my-kitchen na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie.
Fot. Patusia5 na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie.
Fot. Kardamonovy na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie.