Spis treści:
- Piernik staropolski - historia
- Jak przygotować piernik staropolski krok po kroku?
- Piernik staropolski - jak piec? Przepis idealny
- Piernik staropolski - czym przełożyć?
- Piernik staropolski - jak przechowywać?
Piernik staropolski to, zdaniem wielu osób, najlepszy rodzaj piernika. Jest niezwykle smaczny, aromatyczny i wręcz rozpływa się w ustach. Jego przygotowanie w warunkach domowych niesie za sobą również niesamowite zapachy. Aromat korzennych przypraw rozniesie się po całym domu i już na kilka tygodni przed Bożym Narodzeniem wprowadzi świąteczną atmosferę.
Sprawdź także: Jak mrozić i rozmrażać pierogi? Zobacz, czy robisz to dobrze
Piernik staropolski - historia
Jakie tło powstania niesie za sobą piernik staropolski? Historia tego tradycyjnego ciasta jest niebanalna. Nazwa piernik wywodzi się ze staropolskiego słowa „pierny”, czyli „pieprzny”. Przygotowywanie ciast z dodatkiem miodu istnieje od dawien dawna i najprawdopodobniej miało już miejsce w kuchni dawnych Słowian. Kluczowe jednak okazało się odkrycie przypraw aromatycznych oraz środków spulchniających.
Dzięki temu twarde ciasto miodowe, stosowane między innymi w celach obrzędowych, stało się piernikiem. Przyprawy korzenne niegdyś zyskały wielką wartość. Były to przede wszystkim kardamon, gałka muszkatołowa, pieprz, anyż, imbir czy cynamon. Szukano sposobów na przechowywanie tego typu przypraw, gdyż często znajdowały się w wilgoci i pleśniały. Nie wiadomo kto konkretnie wpadł na pomysł wykorzystywania ich do pieczenia ciast.
W XVII wieku ogromną popularnością cieszyły się pierniki norymberskie. W Polsce wypiekano pyszne pierniki oczywiście w Toruniu. Piękne, rzeźbione formy do dzisiaj robią ogromne wrażenie. Wówczas przygotowanie prawdziwego ciasta piernikowego uznawane było za sztukę. Zresztą współcześnie to także wyjątkowy rytuał, który polega na dojrzewaniu ciasta i przechowywaniu go w stanie surowym kilka tygodni, a niegdyś nawet miesięcy.
Jak przygotować piernik staropolski krok po kroku?
Najpierw przygotuj wszystkie składniki potrzebne do przygotowania tego bożonarodzeniowego przysmaku.
Składniki
Składniki na piernik staropolski:
- 1 kg mąki tortowej lub luksusowej,
- 500 g miodu, np. lipowego lub akacjowego,
- 400 g drobnego cukru,
- 250 g masła,
- 3 duże jajka,
- 3 płaskie łyżeczki sody,
- pół szklanki mleka,
- 50 g przyprawy do piernika,
- pół płaskiej łyżeczki soli.
Składniki na polewę czekoladową:
- 120 g masła,
- 250 g gorzkiej czekolady, ewentualnie 125 g czekolady mlecznej i 125 g czekolady gorzkiej.
Dodatkowo:
- 750 g powideł śliwkowych,
- posiekane orzechy lub wiórki kokosowe do dekoracji.
Jak przygotować piernik staropolski krok po kroku? Przygotuj do pieczenia dużą, ale niską blaszkę. Najlepiej by forma miała wymiary około 30 x 45 cm. Zanim zaczniesz przygotowywać piernik, przeczytaj cały wpis, aby potem nie zaskoczyły cię żadne kolejne kroki przygotowywania ciasta.
Ważne! Podany przepis to receptura na trzy duże pierniki. Pamiętaj, że przygotowujesz ciasto aż z kilograma mąki. Oczywiście możesz zdecydować się na przygotowanie piernika z połowy porcji. Możesz z tej porcji ciasta przygotować dodatkowo pierniczki staropolskie, a część ciasta zostawić, by leżakowało do Sylwestra, aby zrobić z niego piernik na Nowy Rok. Takie ciasto może dojrzewać nawet do sześciu tygodni.
Ciasto surowe przygotuj najpóźniej na trzy tygodnie przed Bożym Narodzeniem. Musi poleżakować i dojrzewać w zimnym pomieszczeniu. Możesz dać je na przykład do szklanego pojemnika i umieścić w lodówce. Rekomenduje się jednak, aby zacząć przygotowywać ciasto od czterech do sześciu tygodni przed pieczeniem. Wówczas mamy gwarancję tego, że piernik zyska najlepsze walory smakowe. Pamiętaj, aby piec piernik na około dwa-cztery dni przed podaniem. Wówczas zrobi się miękki i szczególnie pyszny.
Piernik staropolski – jak piec? Przepis idealny
Do rondelka wsyp cukier, dodaj miód oraz 250 g masła. Oczywiście masło musi być prawdziwe. Ustaw niewielką moc palnika i mieszaj wszystko drewnianą łyżką nawet do 20 minut. Uważaj, aby nie doprowadzić masy do wrzenia. Odstaw rondelek na bok. Teraz przesiej kilogram mąki razem z sodą. Dodaj sól i mieszankę przypraw do piernika. Możesz osobno dodać cynamon, imbir, kardamon czy goździki. Przygotuj taką mieszankę samodzielnie.
Sprawdź także: Przyprawa do piernika Przepisy, jak zrobić - Smaker.pl
Możesz dodać również w tym momencie dwie łyżki kakao. Nie jest to jednak obligatoryjne. Do garnka wlej mleko i wbij jajka. Wlej również ostudzoną masę cukrową. Wszystko dokładnie wymieszaj i wyrób ciasto, aby stało się perfekcyjnie gładkie. Ciasto będzie dosyć luźne, ale podczas dojrzewania stwardnieje. Umieść ciasto w szklanym pojemniku i daj do zimnego miejsca, np. do lodówki. Teraz czas na leżakowanie od dwóch do sześciu tygodni.
Po tym czasie wyjmij zimne ciasto i przełóż na blat posypany mąką. Podziel na trzy równe części. Jedną z nich rozwałkuj na placek o wymiarach foremki. Przełóż na blachę wyłożoną papierem do pieczenia. Wstaw do piekarnika nagrzanego do około 175 stopni z grzaniem góra-dół. Piecz 18 minut, aż piernik nieco się zarumieni. Wyjmij i odstaw do ostudzenia. Teraz umieść w piekarniku kolejny blat. Najlepiej przygotować go wcześniej w innej formie. Ostudź blaty i ułóż je na sobie, przekładając powidłami śliwkowymi. Zawiń po ostudzeniu piernik w torbę spożywczą i odłóż w chłodne miejsce na od jednego do pięciu dni. Przed podaniem oblej go polewą i udekoruj.
Piernik staropolski - czym przełożyć?
Najlepsze ciasto na święta? Piernik staropolski. Czym przełożyć blaty ciasta, by całość komponowała się wręcz idealnie? W powyższym przepisie znajdziesz powidła śliwkowe, ale pamiętaj, że zawsze możesz je zamienić np. na dżem z czarnej porzeczki, albo wymieszać te dwie masy. Niektórzy stosują masę marcepanową, więc jeżeli ty i twoi domownicy ją lubicie, to może okazać się strzałem w dziesiątkę.
Piernik staropolski - jak przechowywać?
Pieczesz na święta sernik staropolski? Jak przechowywać tego typu ciasto, by zachowało świeżość jak najdłużej? Po upieczeniu ciasto należy przechowywać w chłodnym i zacienionym miejscu. Może to być spiżarnia, w której panuje dosyć niska temperatura albo po prostu lodówka.
By zachować jeszcze dłuższą świeżość i aromat najlepiej owinąć ciasto folią spożywczą albo aluminiową. W ten sposób piernik można przechowywać nawet pięć dni, a czasem i dłużej. Chyba że mówimy o cieście bez polewy czy powideł. Wówczas jego okres przydatności do spożycia zwiększa się nawet do dwóch tygodni.
Jeżeli chcesz cieszyć się pysznymi aromatycznym i prawdziwym sernikiem staropolskim na tegoroczne Boże Narodzenie, to pamiętaj, aby zacząć przygotowywać go już na kilka tygodni przed świętami. Jeżeli nie masz jednak czasu, to sprawdź przepisy na ekspresowe pierniki.
1. Piernik staropolski
Zobacz przepis
Przepis na piernik staropolski / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
2. Piernik staropolski
Zobacz przepis
Piernik długodojrzewający / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
3. Piernik staropolski z masą ze śliwek i marcepanu
Zobacz przepis
Piernik staropolski z masą ze śliwek i marcepanu / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
5. Piernik staropolski z bakaliami
Zobacz przepis
Piernik staropolski z bakaliami / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
6. Piernik długodojrzewający
Zobacz przepis
Piernik staropolski z powidłami / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
7. Ciasto na piernik długodojrzewający
Zobacz przepis
Przepis na piernik świąteczny / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
8. Ciasto na piernik staropolski
Zobacz przepis
Ciasto na piernik długodojrzewający / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Zobacz także:
Na jelita działa jak miotełka. To cenne źródło zdrowia na zimę »
Tyle filiżanek herbaty to za dużo. Oto możliwe skutki uboczne »
Co zrobić z ziemniakami z obiadu? Sprawdzone przepisy na oszczędne gotowanie »
