Fot. 123RF/Picsel
Niemal każdy z nas zna choć jedną osobę, która zmaga się ze schorzeniami tarczycy. Fakt ten nie powinien nikogo dziwić - okazuje się, że samą chorobą Hashimoto dotkniętych jest prawie milion polskich pacjentów. Mowa oczywiście o tych zdiagnozowanych - niestety w przypadku Hashimoto objawy wciąż bywają bagatelizowane przez lekarzy pierwszego kontaktu, co sprawia, że gros osób nie jest świadomych zachorowania.
Choć zapalenie tarczycy Hashimoto jest coraz łatwiejsze do zdiagnozowania, dokładne przyczyny tej przypadłości nie są do końca znane. Jedni przypisują je uwarunkowaniom genetycznym, inni natomiast czynnikom środowiskowym.
Niektórzy postrzegają je jako następstwo katastrofy w czarnobylskiej elektrowni jądrowej, która miała miejsce w 1986 roku. Jako że żadna z powyższych teorii nie została jednoznacznie potwierdzona, wokół choroby Hashimoto narosło wiele mitów.
Weź udział w konkursie i wygraj 250, 500 lub 1000 zł! Kliknij!
Co to jest Hashimoto?
Zanim zaczniesz szukać informacji na temat objawów, zalecanej diety i sposobów leczenia, warto najpierw odpowiedzieć sobie na pytanie: co to jest Hashimoto? Krótko mówiąc, jest to limfocytarne zapalenie tarczycy, które należy do chorób o podłożu autoimmunologicznym. Co to oznacza w praktyce?
W przypadku chorób autoimmunologicznych organizm produkuje przeciwciała skierowane przeciwko własnym narządom - w tym przypadku tarczycy. Jest to schorzenie przewlekłe, które przyczynia się do stopniowego niszczenia gruczołu, co w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia produkcji hormonów.
Choroba Hashimoto diagnozowana jest na podstawie wywiadu lekarskiego, USG tarczycy oraz kilku badań z krwi. Zalecane jest wykonanie pełnego pakietu tarczycowego, czyli TSH, FT3, FT4, anty-TPO, anty-TG, a w niektórych przypadkach także poziomu przeciwciał przeciwko receptorom TSH (TRAb).
Jak dotąd nie odkryto skutecznego leku na chorobę Hashimoto. Chcąc złagodzić jej objawy, wielu pacjentów przyjmuje lewotyroksynę, czyli syntetyczny hormon tarczycy. Konieczna jest także zmiana trybu życia i odpowiednia dieta - Hashimoto to choroba nieuleczalna, ale można z nią całkiem dobrze funkcjonować.
Sprawdź: książka "Co jeść, by pozbyć się objawów Hashimoto"
Hashimoto - objawy limfocytarnego zapalenia tarczycy
W przypadku Hashimoto objawy mogą bardzo długo nie dawać o sobie znać. O chorobie dowiadujemy się zazwyczaj w trakcie rutynowych badań lub diagnozując inne schorzenia. Jakie symptomy powinny zwrócić twoją uwagę? Hashimoto może objawiać się w następujący sposób:
- nadmierna senność,
- przewlekłe zmęczenie,
- łamliwość włosów i paznokci,
- przyrost masy ciała,
- zaparcia,
- stany depresyjne,
- problemy z koncentracją,
- nieregularne cykle miesiączkowe,
- pogorszenie sprawności intelektualnej,
- bladość i suchość skóry,
- ciągłe uczucie zimna,
- chrypka,
- wahania nastroju,
- wysoki poziom cholesterolu,
- pociemnienie skóry w obrębie kolan i łokci,
- zaburzenia pamięci,
- kołatanie serca.
Stres, niedobory witamin, nieodpowiednia dieta? Hashimoto - potencjalne przyczyny choroby
Jak już wiadomo, przyczyny występowania choroby Hashimoto nie są do końca znane. Pewne źródła podają, że może być to schorzenie o podłożu genetycznym, choć wśród przyczyn choroby wymienia się także następujące czynniki:
- przewlekły stres,
- nieodpowiednia dieta,
- niedobór witaminy D3,
- niedobór selenu,
- zaburzony rytm snu,
- problemy emocjonalne,
- infekcje wirusowe i bakteryjne,
- zanieczyszczenie środowiska,
- palenie papierosów.
Mówi się, że choroby autoimmunologiczne „lubią chodzić parami". Okazuje się, że wiele osób zmagających się z Hashimoto cierpi na inne choroby z tej grupy: cukrzycę typu 1, reumatoidalne zapalenie stawów, celiakię lub chorobę Addisona, czyli pierwotną niedoczynność nadnerczy. Warto dodać, że przewlekłe limfocytarne zapalenie tarczycy najczęściej diagnozowane jest u kobiet po 30. roku życia.
Hashimoto - co jeść, a czego unikać?
Jak powinna wyglądać dieta w Hashimoto? Co jeść bez obaw o swoje zdrowie, a czego absolutnie unikać? To, co na co dzień spożywasz, ma ogromny wpływ na funkcjonowanie twojej tarczycy. W pierwszej kolejności powinieneś wyeliminować ze swojego jadłospisu wysokoprzetworzone produkty, zwłaszcza te obfitujące w cukier i tłuszcze trans.
Osoby z chorobą Hashimoto powinny unikać restrykcyjnych diet i głodówek. Ważne jest regularne spożywanie posiłków i odpowiednie nawodnienie organizmu. Na co dzień warto stawiać na produkty bogate w żelazo, cynk, witaminę D oraz selen - składniki te odgrywają ważną rolę w produkcji czerwonych krwinek i hormonów, a ponadto wzmacniają odporność i zmniejszają liczbę przeciwciał.
Dieta Hashimoto powinna być odpowiednio zbilansowana i bogata w jak najwięcej witamin i mikroelementów. Nie może zabraknąć w niej pełnowartościowego źródła białka, tłuszczów i węglowodanów, a także błonnika, który reguluje pracę jelit i zapobiega zaparciom. Niezwykle ważnym elementem jadłospisu są również surowe warzywa i owoce.
Liczne źródła podają, że w przypadku Hashimoto powinno unikać się spożywania soi oraz warzyw krzyżowych, do których należą m.in.: brokuł, jarmuż, kalafior, brukiew, brukselka i kapusta. Warzywa te zawierają goitrogeny, które mogą upośledzać wchłanianie jodu. Istnieje jednak grupa osób, która uważa powyższe zalecenie za mit. Aby rozwiać wszelkie wątpliwości, warto skontaktować się ze specjalistą i ułożyć jadłospis indywidualnie.
U wielu pacjentów cierpiących na chorobę Hashimoto obserwuje się występowanie nietolerancji i alergii pokarmowych. Do tych najbardziej powszechnych należy nietolerancja laktozy, która może utrudniać wchłanianie lewotyroksyny. Często spotykana jest również nadwrażliwość na gluten, a nawet wyżej wspomniana celiakia. Zanim jednak zdecydujesz się na wyeliminowanie jakichkolwiek produktów, bacznie obserwuj swój organizm i zrób odpowiednie badania.
Sprawdź: Te produkty spowalniają metabolizm i utrudniają odchudzanie. Ogranicz je w diecie
Dieta Hashimoto - jadłospis dla osób z limfocytarnym zapaleniem tarczycy
Jak powinna wyglądać idealna dieta Hashimoto? Jadłospis powinien zawierać przede wszystkim jak najmniej przetworzone składniki. Dobrym wyborem będą produkty pełnoziarniste oraz te z niskim indeksem glikemicznym. Podstawą diety są dobrze zbilansowane posiłki, które nie tylko Cię nasycą, ale również wspomogą w walce z chorobą. Swój codzienny jadłospis możesz skomponować na podstawie poniższych produktów (uważaj na nietolerancje i alergie pokarmowe!):
Białko:
- chude mięso (np. cielęcina, kurczak, indyk),
- ryby morskie (halibut, dorsz, tuńczyk, śledź),
- owoce morza,
- jajka,
- fermentowane produkty mleczne (np. kefir),
- z umiarem: warzywa strączkowe (soczewica, fasola, groch).
Tłuszcze:
- olej lniany,
- siemię lniane,
- oliwa z oliwek,
- pestki dyni,
- awokado,
- olej rzepakowy,
- orzechy (brazylijskie, włoskie, laskowe, migdały),
- tahini,
- masło klarowane,
- pestki słonecznika.
Węglowodany:
- ryż brązowy,
- płatki owsiane,
- amarantus,
- komosa ryżowa,
- kasza gryczana,
- pieczywo żytnie,
- makaron pełnoziarnisty,
- surowe warzywa,
- kiszonki,
- owoce,
- mąka ryżowa,
- mąka kukurydziana.
Jeśli nie jesteś w stanie samodzielnie skomponować swojego jadłospisu, inspiracje możesz zaczerpnąć z naszego serwisu. Znajdziesz tutaj receptury na pyszne i pożywne dania, w tym drobiowe szaszłyki z warzywami, pieczonego dorsza oraz carpaccio z buraka. Jedz smacznie, zdrowo i kolorowo, pamiętając, że choroba Hashimoto to nie koniec świata!
Poniżej znajdziesz przykładowe dania, którymi możesz się zainspirować:
1. Kasza gryczana z tuńczykiem
Fot. Violonczelka na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
2. Zawijany indyk z majerankiem
Fot. Biodika na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. Pelen_brzuszek na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
4. Makaron razowy z sosem z awokado
Fot. KatarzynaM na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
5. Pomidory nadziewane awokado
Fot. BEATA1978 na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie