Fot. 123RF/Picsel
Odkąd mleko roślinne weszło szturmem na polski rynek, wciąż pojawia się pytanie, czy na pewno jest dobrą alternatywą dla mleka krowiego. Obserwując obecny trend, śmiało można rzec, że zyskuje ono coraz więcej zwolenników i to w każdym przedziale wiekowym. Na czym polega jego fenomen?
Coraz częściej mówi się o szkodliwości produktów nabiałowych na organizm człowieka. Niektóre źródła podają, że mleko krowie to napój całkowicie pozbawiony substancji odżywczych i przyczyniający się do występowania alergii, za które odpowiada głównie laktoza i kazeina.
Warto odróżnić dwie przypadłości, które może wywoływać mleko zwierzęce, a które często są mylone.
Nietolerancja laktozy to brak zdolności organizmu do rozłożenia cukru mlecznego. Oznacza ona niedobór laktazy, czyli enzymu odpowiedzialnego za rozkład laktozy. Wówczas taki niestrawiony cukier zaczyna fermentować w jelitach, co skutkuje powstawaniem gazów, a w konsekwencji wzdęć i nudności.
Mleko krowie może również wywołać alergię na białka mleka. Jest to jedna z najczęstszych przypadłości, która objawia się wysypką (atopowe zapalenie skóry), rozstrojem układu pokarmowego lub problemami z układem oddechowym (od kataru do astmy i bezdechu).
W takim razie co zamiast mleka krowiego? Opcji jest naprawdę dużo! Roślinne zamienniki nabiału dostępne są w rozmaitych wariantach i mają bardzo szerokie zastosowanie w kuchni. Dowiedz się, po który produkt najlepiej sięgnąć i jak go samodzielnie przyrządzić.
Co zamiast mleka krowiego, czyli kilka słów o napojach roślinnych
Niegdyś jedynym napojem roślinnym dostępnym w sklepach było mleko sojowe. Można było kupić je tylko w wybranych marketach i nie cieszyło się zbyt dużą popularnością wśród konsumentów. Dzisiaj występuje w rozmaitych wersjach smakowych i w towarzystwie innych napojów z tej grupy.
Obecnie sklepowe półki wręcz uginają się pod ciężarem kartonów z wegańskimi zamiennikami krowiego mleka. Mleko owsiane, jaglane, kokosowe, ryżowe, migdałowe, sezamowe czy konopne - opcji jest mnóstwo i z każdej z nich wyczarujesz coś pysznego.
Mleko roślinne można wykorzystać na wiele różnych sposobów. Świetnie nadaje się do zabielania kawy czy jako dodatek do owsianki i musli. Co więcej, stanowi bazę znakomitych deserów, a także serków i jogurtów, które nie odbiegają swoim smakiem od tych nabiałowych.
Weź udział w konkursie i wygraj 250, 500 lub 1000 zł! Kliknij!
Mleko sojowe, czyli klasyk w czystej postaci
Mleko sojowe to produkt, który budzi mnóstwo kontrowersji. Dotyczą one przede wszystkim modyfikowanej genetycznie soi, a także zawartych w niej izoflawonów wykazujących działanie zbliżone do estrogenów. Ponadto napój ten jest często dosładzany i pozbawiony witamin, które znajdują się w tradycyjnym mleku.
Czy to oznacza, że mleko sojowe to zły wybór? Absolutnie nie! Nie bez powodu jest ono jednym z najpopularniejszych wegańskich produktów na świecie. Konsumenci chętnie sięgają po nie nie tylko ze względu na walory smakowe, ale również szereg prozdrowotnych właściwości. Dlaczego warto wprowadzić je do jadłospisu?
Mówi się, że napój ten zmniejsza poziom „złego" cholesterolu, zapobiega osteoporozie i minimalizuje ryzyko występowania niektórych nowotworów. Warto jednak wprowadzać go do diety stopniowo, zwłaszcza w przypadku dzieci, ponieważ soja wykazuje działanie alergizujące.
Jeśli nie napój sojowy, to może mleko owsiane?
Mleko owsiane to produkt zawierający cenne wartości odżywcze. Wytwarzane na bazie ziaren owsa, stanowi obfite źródło beta-glukanu, czyli błonnika pokarmowego, który obniża poziom „złego" cholesterolu. Co więcej, obfituje w szereg witamin i minerałów, zwłaszcza witaminę A, D i B12, a także wapń i żelazo.
Spożywanie mleka na bazie owsa zapobiega rozwojowi niektórych chorób autoimmunologicznych, wzmacnia układ odpornościowy i wspomaga walkę z anemią. Niestety jedną z jego wad jest wysoka zawartość węglowodanów, która może przyczyniać się do gwałtownych skoków poziomu cukru we krwi.
Mleko owsiane znacznie rzadziej powoduje alergie niż to z soi czy orzechów. Ponadto charakteryzuje się neutralnym smakiem i aromatem, dzięki czemu można stosować je w licznych przepisach, zwłaszcza tych na koktajle, słodkie przekąski i wytrawne dania.
Jakie zalety i wady posiada mleko ryżowe?
Wytwarzane z ryżu białego lub brązowego, mleko ryżowe wyróżnia się słodkawym posmakiem i białym lub lekko żółtym kolorem. Podobnie jak mleko owsiane, ma właściwości hipoalergiczne, więc uchodzi za bezpieczny produkt zarówno dla dzieci, jak i dorosłych.
Napój ryżowy dostępny w sklepach często wzbogacany jest o witaminy i minerały, w tym żelazo, wapń i witaminy z grupy B. Niestety jest to produkt o wysokim indeksie glikemicznym, który nie jest wskazany dla osób borykających się z cukrzycą, hipoglikemią czy insulinoopornością.
Mleko roślinne na bazie ryżu stanowi idealny dodatek do shake'ów i koktajli. Można zastosować je również w wypiekach, natomiast nie poleca się go do zabielania kawy, gdyż może ją rozwodnić. Ze względu na zawarty w nim arsen należy spożywać je z umiarem i zawsze wybierać wariant bez oleju w składzie.
Zobacz: Krem z marchewki na mleku kokosowym
Mleko jaglane i jego właściwości
Mleko jaglane cieszy się znacznie mniejszą popularnością niż to na bazie ryżu czy soi. Jest to produkt bezglutenowy i lekkostrawny, a ponadto - w przeciwieństwie do mleka krowiego - zawiera znacznie mniej nasyconych kwasów tłuszczowych.
Spożywając powyższy napój, dostarczysz swojemu organizmowi mnóstwo cennych substancji odżywczych, w tym żelazo, magnez, wapń, potas i witaminy z grupy B. Dodatkowo produkt ten wspomaga trawienie, działa przeciwwirusowo i hamuje namnażanie się wolnych rodników.
Mleko jaglane ma bardzo szerokie zastosowanie w kuchni. Świetnie nadaje się do deserów, koktajli, naleśników, puddingów, a nawet kaszek dla dzieci. Równie dobrze sprawdza się w bardziej wytrawnych daniach, zwłaszcza zupach i sosach.
Jak zrobić mleko roślinne w domu?
Zastanawiasz się, jak zrobić mleko roślinne w zaciszu własnej kuchni? Wiedz, że proces ten nie jest nadmiernie skomplikowany, więc nie stanowi wyzwania nawet dla najmniej doświadczonych kucharzy. Przygotowując mleko roślinne samodzielnie, zaoszczędzisz pieniądze i będziesz mieć pewność, że dysponujesz produktem najwyższej jakości.
Niemal każdy wegański napój przyrządza się w bardzo podobny sposób. Niezależnie od tego, czy postawisz na ryż, owies, soję czy orzechy, każdy z powyższych składników należy namoczyć przez noc w wodzie. Jest to bardzo ważny krok, dzięki któremu produkty będą pozbawione toksycznych enzymów i znacznie łatwiejsze do zmiksowania w blenderze.
Na drugi dzień dokładnie przepłucz wybrany składnik i zmiksuj go z odpowiednią ilością wody. Następnie przelej całość do naczynia przez gazę, aby trafił do niego tylko płyn. W zależności od preferencji napój możesz lekko posolić lub dosłodzić syropem klonowym, z agawy czy ksylitolem. Pozostałości z gazy wykorzystaj w innych przepisach lub dodaj do wypieków. Gotowe mleko roślinne przechowuj w lodówce.
Poniżej znajdziesz kilka sprawdzonych przepisów na to, jak zrobić własne roślinne mleko:
Mleko jaglane waniliowe / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Jak zrobić mleko kokosowe? / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Domowe mleko kokosowe / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Przepis na mleko ryżowe / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
5. Mleko migdałowe domowym sposobem
Domowe mleko migdałowe / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Jak zrobić mleko migdałowe? / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie