Gęsina na świętego Marcina. Dlaczego jemy ją 11 listopada?

Od lat Polacy podają ją podczas uroczystego obiedu w Narodowe Święto Niepodległości. Choć kaloryczna, to ma też szereg cennych właściwości. Czy jest zdrowa i czy warto ją jeść? Odkryj składniki odżywcze mięsa i najlepsze przepisy na potrawy z gęsi.

Fot.123RF/Picsel

Spis treści:

Na północy i zachodzie Polski znane jest przysłowie: „Na świętego Marcina dobra gęsina". Dużo w tym prawdy! 11 listopada z chęcią pieczemy gęsi i podajemy je bliskim na Święto Niepodległości. Dowiedz się, jak przygotować potrawy z gęsi i czy jej mięso jest zdrowe.

Sprawdź także: Oryginalne rogale świętomarcińskie. Tradycyjny przepis na poznański specjał

Dlaczego jemy gęsinę na 11 listopada?

W Narodowe Święto Niepodległości na wielu polskich stołach gości gęsina. Mięso, podane w towarzystwie jabłek, kapusty, ziemniaków czy kaszy, to tradycyjne danie na 11 listopada. Skąd taki zwyczaj? Okazuje się, że ma związek ze św. Marcinem, którego dzień wówczas obchodzimy.

Św. Marcin urodził się jako syn legionisty w 316 roku w Sabarii, czyli jednej z prowincji cesarstwa rzymskiego (obecne terytorium węgierskie). Przeniósł się jednak w region Francji i wiódł pustelnicze życie, dlatego nazywa się go patronem ubogich. W 375 roku został mianowany biskupem Tours. Według legendy św. Marcin przeraził się tą nowiną i nie czując się godnym, aby przyjąć tytuł, ukrył się przed wysłannikami papieża. Kryjówkę w stodole wskazały im jednak gęgające gęsi. Właśnie dlatego portret świętego często zdobią te ptaki. 

Prawdopodobnie również dla upamiętnienia tej legendy, wielu Polaków piecze gęsinę. Warto podkreślić też, że w listopadzie gęsi są najtłustsze i najsmaczniejsze, co również miało wpływ na to, że akurat wtedy podawano je na stoły. Gęsina w Polsce hodowana była w XVI wieku, ale na stałe zagościła dopiero w XVIII wieku. Przez wiele lat wróżono z kości tych ptaków. Białe przepowiadały śnieżną zimę, czerwone - mroźną, a plamiste - deszczową.

Czy gęsina jest zdrowa?

Niestety wiele osób kojarzy gęsinę z czymś tuczącym i niekorzystnie wpływającym na organizm. Wynika to z faktu, że zawiera ona dużo tłuszczu, a - jak wiadomo - to on jest w dużej mierze obwiniany za przybieranie na wadze i rozwój chorób sercowo-naczyniowych. 

Czy w tym przypadku jest się czego obawiać? Czy gęsina jest zdrowa? Okazuje się, że tłuszcz zawarty w gęsinie obfituje w nienasycone kwasy tłuszczowe, które wykazują dobroczynne działanie na serce i mózg. Co więcej, charakteryzuje się on niską temperaturą topnienia, dzięki czemu nie obciąża układu pokarmowego. 

Prozdrowotne właściwości gęsiny wynikają również ze sposobu, w jaki hodowane są gęsi. Jako że nie nadają się one do hodowli przemysłowych, istnieje mniejsze prawdopodobieństwo, że ich mięso jest nafaszerowane antybiotykami. Ponadto karmione są bardziej naturalną paszą, np. owsem i trawą. 

Sprawdź także: Co podać na niepodległościowy obiad? Te dania zachwyciłyby Piłsudskiego

Gęsina - właściwości

Dlaczego jeszcze warto sięgać po gęsinę? Właściwości i związki obecne w tym produkcie nie kończą się na tych wymienionych powyżej. Można znaleźć w nim szereg innych witamin i minerałów, w tym witaminy z grupy B, witaminy A i E oraz żelazo, potas, magnez i cynk. Uchodzi ono także za wartościowe źródło białka, zawierającego cenne aminokwasy.  

Tłuszcz zawarty w gęsinie stanowi prawdziwą skarbnicę niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym kwasu oleinowego, linolenowego, linolowego i arachidonowego, które łagodzą stany zapalne i obniżają poziom „złego” cholesterolu we krwi.

Substancje odżywcze znajdujące się w gęsinie są bardzo dobrze przyswajalne, dzięki czemu pozwalają uporać się z niedoborem niektórych witamin i minerałów, a do tego usprawniają ważne procesy zachodzące w organizmie. Na szczególną uwagę zasługuje ich wpływ na układ nerwowy - w odpowiednich ilościach wspomagają pracę mózgu oraz niwelują stany depresyjne i zaburzenia nastroju. 

Przepisy na potrawy z gęsi

W Narodowe Święto Niepodległości najczęściej podajemy gęś w całości, nadzianą owocami (choćby jabłkami czy żurawiną). Można też ją zaserwować w towarzystwie aromatycznego sosu. Świetnie sprawdzi się ten grzybowy, śliwkowy czy owocowy. Gęsina daje jednak znacznie więcej możliwości w kuchni. Przygotuj z niej domowe mięsne przetwory, pyszną potrawkę albo tatara! Odkryj wszystkie, wypróbowane przez naszych użytkowników, przepisy na potrawy z gęsi:

1. Pierogi z gęsiną

 Pierogi z gęsiną Zobacz przepis

Pierogi z gęsiną na obiad 11 listopada / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie

2. Rillettes z gęsi

 Rillettes z gęsi Zobacz przepis

Smarowidło mięsne / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie

3. Gęś po staropolsku

 Gęś po staropolsku Zobacz przepis

Gęś po staropolsku / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie

4. Pierś gęsia z sosem i modrą kapustą

 Pierś gęsia z sosem i modrą kapustą Zobacz przepis

Pierś gęsia z sosem czereśniowym i modrą kapustą / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie

5. Tatar z gęsiny

 Tatar z gęsiny Zobacz przepis

Tatar z gęsiny / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie

6. Rosół z gęsi

 Rosół z gęsi Zobacz przepis

Rosół z gęsi i cielęciny / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie

7. Gęsina w warzywnym sosie

 Gęsina w warzywnym sosie Zobacz przepis

Gęsina w warzywnym sosie / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie

8. Potrawka z gęsi

 Potrawka z gęsi Zobacz przepis

Potrawka z gęsi / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie

9. Pasztet z gęsiej wątróbki i chutney z pigwy

 Pasztet z gęsiej wątróbki i chutney z pigwy Zobacz przepis

Pasztet z gęsiej wątróbki / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie

10. Gęś nadziewana mięsem mielonym i grzybami

 Gęś nadziewana mięsem mielonym i grzybami Zobacz przepis

Gęś nadziewana / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie

11. Pieczona gęś na świętego Marcina

 Pieczona gęś na świętego Marcina Zobacz przepis

Pieczona gęś na świętego Marcina / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie

12. Pieczona gęś

 Pieczona gęś Zobacz przepis

Pieczona gęś / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie

Zobacz także:

Najlepsza maść na spuchnięte nogi i bóle kręgosłupa. Tak działa ta roślina »

Pij, gdy jelita nie działają dobrze. Skarb z babcinego słoika »

Jedni ją uwielbiali, drudzy nienawidzili. Kultowe śniadanie z czasów PRL-u »

Komentarze

Ostatnio komentowane przepisy

15 min
5

Polecane artykuły

Ewa gotuje Ewa Gotuje: Schab z rusztu na trzy sposoby oraz sernik pistacjowy

Majówka to czas, kiedy w szczególności szukamy przepisów na dania z grilla. Z pomocą przychodzi Ewa Wachowicz, która w asyście Mateusza Gesslera pr...

0
Informacje Energetyczny koktajl z pokrzywy. Na nadmiar wody w organizmie i dobrą pracę jelit

Pokrzywa kojarzy się przede wszystkim z niepotrzebnym chwastem. Tymczasem miłośnicy naturalnej kuchni dobrze wiedzą, że to przydatny składnik. Młod...

0
Informacje Lepsza od owsianki i kanapek na śniadanie. Przepis na miskę zdrowia, która pomoże schudnąć

Co to jest komosanka? Pyszny i szybki pomysł na śniadanie, czyli owsianka z komosy ryżowej. Przygotowuje się ją prosto i w zaledwie 15 minut - wyst...

6
Informacje Sałatki w słoiku – na kolację, do pracy, na majówkę

Sałatki w słoiku to idealne rozwiązanie dla osób szukających zdrowych i smacznych dań, które można zabrać ze sobą do pracy, szkoły, czy na piknik w...

2