Spis treści:
- Smalec - wartości odżywcze
- Smalec - właściwości
- Kto powinien unikać smalcu?
- Jaki smalec jest najlepszy?
- Do czego stosować smalec w kuchni?
Jeszcze do niedawna smalec uchodził za bardzo popularny składnik w polskiej kuchni - wykorzystywano go nie tylko do smażenia, ale również jako smarowidło do pieczywa, a nawet naturalne remedium na rozmaite dolegliwości. Z czasem tłuszcz ten wyparty został przez margaryny i oleje roślinne.
Dziś ponownie wraca do łask i polecany jest nawet przez niektórych specjalistów w dziedzinie żywienia. Dlaczego warto po niego sięgać? Kto powinien jeść smalec, a dla kogo nie jest on wskazany? I czym kierować się przy jego wyborze, żeby móc w pełni cieszyć się jego smakiem i właściwościami?
Smalec – wartości odżywcze
Ile kalorii zawiera i co dokładnie kryje w sobie smalec? Wartości odżywcze w 100 g tego produktu kształtują się następująco:
Wartość energetyczna: 900 kcal;
Białko: 0 g;
Tłuszcze: 100 g;
Węglowodany: 0 g;
Wielonienasycone kwasy tłuszczowe: 11 g;
Jednonienasycone kwasy tłuszczowe: 45 g;
Nasycone kwasy tłuszczowe: 39 g;
Cholesterol: 95 mg;
Witamina D: 2,5 µg;
Witamina E: 0,6 mg;
Cynk: 0,11 mg.
Zobacz: Jak zrobić wegański smalec?
Smalec – właściwości
Czy warto wdrożyć do jadłospisu smalec? Właściwości tego tłuszczu raczej przemawiają na jego korzyść. Na początek należy podkreślić, że obfituje on w mniej tłuszczów nasyconych i więcej tych dobroczynnych niż spożywane przez większość masło. Ponadto stanowi on jedno z najbogatszych źródeł witaminy D wśród wszystkich produktów z tej grupy.
Jako że smalec charakteryzuje się wysoką temperaturą dymienia, można używać go do obróbki termicznej bez obaw o wydzielanie szkodliwych związków. Dodatkowo posiada on stabilniejszy skład niż oleje roślinne, dzięki czemu wolniej jełczeje i wykazuje większą odporność na utlenianie podczas smażenia.
Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że smalec uchodził niegdyś za naturalne remedium na rozmaite dolegliwości. Pokolenie naszych babć chętnie sięgało po smalec z gęsi, który miał łagodzić objawy infekcji wirusowych, szczególnie dotkliwych w sezonie jesienno-zimowym. Co ciekawe, aplikowano go nie tylko doustnie, ale także na plecy i klatkę piersiową.
Jedną z największych zalet smalcu jest obecność nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym kwasu linolowego i oleinowego, które obniżają poziom „złego” cholesterolu oraz wspomagają pracę serca i mózgu. Pamiętaj, że zawiera on również sporą ilość nasyconych kwasów tłuszczowych, dlatego należy stosować go z umiarem.
Kto powinien unikać smalcu?
Głównym przeciwwskazaniem do jego spożywania jest nadwaga lub otyłość, choroby sercowo-naczyniowe oraz hipercholesterolemia. Kto jeszcze powinien unikać smalcu? Nie jest on również polecany dzieciom, seniorom oraz osobom na diecie lekkostrawnej.
Jaki smalec jest najlepszy?
Smalec może być wartościowym elementem jadłospisu, o ile wyróżnia się dobrą jakością. Zdecydowanie najlepszym wyborem będzie ten naturalny i pochodzący ze sprawdzonych źródeł – produkty dostępne w sklepach nierzadko wytwarzane są z mieszanek tłuszczów, a do tego zawierają tłuszcze trans, które mają za zadanie zwiększyć ich stabilność w temperaturze pokojowej.
Jaki smalec jest najlepszy, jeśli chodzi o walory smakowe i wpływ na zdrowie? Na szczególną uwagę zasługuje smalec z gęsi, który zawiera dwa razy mniej nasyconych kwasów tłuszczowych niż jego wieprzowy odpowiednik. Co więcej, obecne w nim związki - zwłaszcza kwas oleinowy - zmniejszają ryzyko rozwoju cukrzycy i insulinooporności, a także wykazują potencjał przeciwzapalny.
Do czego stosować smalec w kuchni?
Smalec jawi ci się jedynie jako baza do smażenia lub smarowidło do pieczywa? Wiedz, że składnik ten jest bardziej uniwersalny, niż zwykło się uważać! Nic nie stoi na przeszkodzie, aby używać go do pieczenia mięs czy przyrządzania aromatycznych ciast. Dowiedz się, do czego stosować smalec w kuchni i już dziś wyczaruj pyszne danie z jego dodatkiem!
Smażenie
Smalec doskonale nadaje się do smażenia, a to wszystko za sprawą wysokiej temperatury dymienia. Jako że charakteryzuje się on dużą stabilnością, sprawdza się nawet przy długotrwałej obróbce termicznej. Możesz przygotowywać na nim rozmaite przysmaki, począwszy od różnego rodzaju mięs, przez naleśniki, po racuchy i placki ziemniaczane.
Pieczenie
Smalec dodany do pieczonych dań nie tylko korzystnie wpływa na ich konsystencję, ale również uwydatnia ich walory smakowe. Mięsne przekąski, takie jak pasztet, pieczeń czy kaszanka, są bardziej soczyste i równomiernie przypieczone, a ich skórka zachwyca swoją chrupkością. Co ciekawe, w piekarniku można przyrządzić sam smalec - wystarczy wymieszać go z czosnkiem, cebulą oraz solą i pieprzem, przełożyć do słoiczków i piec przez ok. dwie godziny w temperaturze 180 stopni.
Dodatek do ciast
Do czego stosować smalec w kuchni? Na przykład do przygotowywania ciast! Niektórzy cukiernicy umieszczają go na kwadrans w zamrażalniku, a następnie mieszają ze schłodzonym masłem - dzięki temu wypiek jest smaczniejszy, bardziej delikatny i wyjątkowo kruchy.
Smalec wegetariański
Na co dzień unikasz produktów odzwierzęcych, a akurat naszła cię ochota na pajdę chleba ze smalcem? Nic nie stoi na przeszkodzie, aby zrobić go w wersji wegetariańskiej. Co prawda w tym wydaniu nie nadaje się do smażenia i pieczenia, ale za to świetnie smakuje ze świeżym pieczywem. Aby go wyczarować, musisz zaopatrzyć się w takie składniki jak biała fasola (gotowana lub z puszki), jabłko, czosnek, cebula oraz oliwa z oliwek. Niektórzy wzbogacają go o zioła i przyprawy, w tym lubczyk i majeranek.
Pokrój cebulę i jabłko w drobną kostkę, a lubczyk i czosnek posiekaj. Podsmaż tę pierwszą na oliwie z oliwek do momentu, aż się zarumieni, a następnie dorzuć do niej czosnek i jabłko. Rozdrobnij fasolę z odrobiną wody w oddzielnym naczyniu, a powstałą masę wymieszaj z pozostałymi komponentami. Na koniec dopraw całość wedle uznania.
2. Smalec z mięsem w słoikach
Zobacz przepis
Smalec z mięsem w słoikach / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
5. Smalec wegański ze skwarkami
Zobacz przepis
Smalec wegański / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
8. Smalec swojski z boczkiem wędzonym
Zobacz przepis
Smalec z boczkiem / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Zobacz także:
To naturalny antybiotyk. Babciny przepis wraca w nowej formie »
Dodaj do mielonych zamiast cebuli. Nigdy nie były tak delikatne i soczyste »
