Fot. 123RF/Picsel
Ryż znany jest w wielu kulturach i krajach. Trudno się dziwić - jest stosunkowo tani, ma wiele właściwości odżywczych i w dodatku dostarcza mnóstwo energii i zapewnia poczucie sytości na długo (stąd jego popularność podczas stosowania diety odchudzającej). Co warto wiedzieć na temat ryżu? Czy rzeczywiście warto włączyć go do codziennej diety? Wiele informacji z pewnością cię zaskoczy!
Sprawdź także: 10 pomysłów na przepyszne dania z ryżem w roli głównej

Czym właściwie jest ryż?
Teoretycznie każdy doskonale wie czym jest ryż. Wiele osób jednak nie potrafiłoby podać jego dokładnej definicji. Ryż to w dzisiejszych czasach jeden z głównych składników diety ludzi z całego świata. To rodzaj zboża z rodziny wiechlinowatych, które obecnie liczy około 25 gatunków. Uprawiane są tylko dwa z nich. Jeden z nich to ryż azjatycki (zwany też siewnym), a drugi to ryż afrykański. Mimo, że człowiek niezbyt przez lata zmodyfikował ryż, to jednak udało mu się stworzyć mnóstwo jego odmian. I tak na przykład dość znany w wielu krajach tak zwany "ryż dziki" nie jest tak naprawdę ryżem. To po prostu nasiona zizanii wodnej, które zbiera się w Ameryce Północnej.
Rodzaje ryżu
Czy wiesz, że na świecie występuje około 800 gatunków ryżu? Niewiele osób również zdaje sobie sprawę, że jest to także gatunek kaszy. Kolejna ciekawostka - każdy z gatunków ryżu charakteryzuje się nie tylko innym kształtem ziarenek, ale też smakiem. A co z wartościami odżywczymi? Wszystkie gatunki ryżu posiadają ich mnóstwo, choć niektóre są w stanie zaoferować naszym organizmom ich znacznie więcej (wszystko zależy od stopnia oczyszczenia).
Ryż dzielimy między innymi ze względu na długość ziaren. Możemy zatem wyróżnić ryż długoziarnisty, ryż średnioziarnisty oraz ryż krótkoziarnisty. Ten pierwszy posiada długi i dość cylindryczny kształt. Po ugotowaniu nadal jest sypki. Przykładem ryżu długoziarnistego jest ryż basmati czy np. ryż jaśminowy.
Ryż średnioziarnisty posiada szerokie i krótkie jądro. To ziarno o wiele bardziej delikatne niż to długoziarniste. Ma tendencję do zlepiania się. Tutaj przykładem może być słynny ryż arborio, czyli ryż do risotto. I wreszcie ryż krótkoziarnisty, który, jak sama nazwa wskazuje, odznacza się bardzo krótkimi ziarnami wykazującymi tendencję do zlepiania się. Dobrym przykładem tego rodzaju ziarna jest ryż do sushi.
Ryż dzielimy również ze względu na stopień oczyszczenia - ryż brązowy (więcej wartości odżywczych), ryż biały (najbardziej popularny, jest znacznie mniej zdrowy niż ryż brązowy) oraz ryż parboiled czyli ryż parzony. To ryż biały poddany dodatkowej obróbce termicznej. Przez to jest lekko żółtawy, ale również pozbawiony wielu wartości odżywczych.
Sprawdź także: Ryż z warzywami - proste przepisy, które zawsze się udają
Ryż - wartości odżywcze
Warto pamiętać, że ryż znany jest w diecie człowieka od około pięciu tysięcy lat. Przez ten długi czas właściwie się nie zmienił. Jest to więc produkt naturalny, który organizm człowieka w większości przypadków toleruje bardzo dobrze. Ryż to świetne źródło energii, a wszystko to przez sporą ilość węglowodanów złożonych w składzie. W produkcie tym znajdziemy też dużo magnezu, potasu, żelaza oraz cynku. Oczywiście ryż to także doskonałe źródło witamin. Nie brakuje tu przede wszystkim witamin z grupy B, witaminy E oraz błonnika. Wielu sceptyków nie uważa ryżu za dobry pokarm w diecie ze względu na małą ilość białka. Rzeczywiście nie ma go w tym zbożu za wiele, ale to, które już się w nim znajduje, jest bardzo wartościowe.
Jak ugotować ryż?
Ile gotować ryż, aby był smaczny i miał odpowiednią postać (niezbyt sypką i nie za klejącą?). To proste! Opłucz ryż pod bieżącą wodą. W ten sposób pozbędziesz się skrobi, która jest winowajcą sklejania się ryżu. Do szklanki ryżu wykorzystaj od półtorej do dwóch szklanek wody (im jej więcej, tym ryż będzie bardziej miękki). Zastanawiasz się jak ugotować ryż na sypko np. do sałatki? Po prostu dodaj mniej wody.
Wlej wodę do garnka, dodaj trochę oleju i soli. Do gotującego się płynu wsyp ryż i gotuj od czasu do czasu mieszając. Gdy ryż zacznie się gotować, zmniejsz ogień i przykryj pokrywką. Ile gotować ryż? Wystarczy maksymalnie kwadrans (ale po 12 minutach sprawdź, czy ryż wchłonął wodę). To wszystko!
Jak ugotować ryż w torebce?
Zastanawiasz się również, jak ugotować ryż w torebce? To pytanie zadaje sobie wiele osób, które wybrały ten sposób ugotowania tego sprawdzonego dodatku do wielu potraw. Sprawa wydaje się bardzo prosta. Wystarczy zanurzyć woreczek z ryżem w garnku z gotującą się wodą. Kolejny krok to przykrycie garnka i odczekanie około 15-20 minut (w zależności od informacji zawartej na opakowaniu). Następnie woreczek należy wyciągnąć i rozciąć. Trzeba uważać, aby się nie poparzyć.
Jak ugotować ryż do sushi?
Sushi to ajzatycka potrawa, która szturmem wdarła się na polskie stoły. Nic dziwnego! To prawdziwa uczta dla podniebienia. Wbrew pozorom jego przygotowanie wcale nie jest takie trudne, jak mogłoby się wydawać. Kluczowy w sushi jest ryż. Wybierz ten okrągły i krótkoziarnisty. Jak ugotować ryż do sushi? Na szklankę ryżu przypada szklanka wody plus dodatkowo jedna piąta szklanki. W Japonii do przygotowania ryżu na sushi stosuje się specjalny garnek. Nie jest jednak niezbędny, aby ryż został właściwie przygotowany. Ryż przepłukaj w zimnej wodzie. Skończ dopiero wtedy, gdy ta stanie się całkowicie przezroczysta. Następnie zalej ryż wodą i poczekaj aż się zagotuje. Gdy się tak stanie, zmniejsz ogień niemal do minimum, przykryj garnek pokrywką i gotuj około 12 minut. Po tym czasie wyłącz i odstaw na 15 minut (nie podnoś pokrywki!). Ryż jest już właściwie gotowy, ale by był idealną podstawą sushi należy dodać do niego jeszcze podgrzany ocet, cukier, mirin (słodką, płynną przyprawę) oraz sól. Całość należy odstawić na blaszce do wystygnięcia.
Ryż - pomysły na wykorzystanie
Ryż to świetna podstawa wielu dań. Już wiesz, jak ugotować ryż na sypko - to świetna podstawa sałatki. Świetnie nada się do lunchboxa. Ryż to doskonały dodatek do dania głównego. Połóż go na talerzu w towarzystwie kawałka dobrego mięsa i surówki. Oczywiście ryż to również podstawa dań azjatyckich, np. sushi. Ryż do risotto zaś to fundament przepysznej, wykwintnej kolacji. A może ryż na słodko z jabłkami? Ręka do góry, kto pamięta to pyszne danie z dzieciństwa? Ryż jest uniwersalny, pyszny, zdrowy i... tani. Czego chcieć więcej?
Wypróbuj przepisy na pyszne dania z ryżem:
1. Ryba w sosie pomidorowym z ryżem
Fot. agnieszkacrow na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. sereberko80 na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. bellamozzarella na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
4. Zapiekanka rybna z ryżem i sosem pieczarkowym
Fot. gotowaniepomojemu na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
5. Meksykańska zapiekanka z ryżem, mięsem i warzywami
Fot. alepysznie na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. HabibiChi na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
7. Gołąbki z indykiem i czarnym ryżem
Fot. Futka na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. GREGORHSPEED na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
Fot. Brzoskwinka na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie
10. Korzenny ryż z truskawkami
Fot. SprytnaChochla na Smaker.pl / Aby zobaczyć przepis, kliknij w zdjęcie